Brak zaufania dużej grupy Polaków do Urzędu Skarbowego raczej nie zaskakuje. Część osób zastanawia się na przykład, czy Urząd Skarbowy może sprawdzić konto bankowe – a jeśli tak, to na jakich zasadach. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że faktycznie jest to możliwe – chociaż w określonych sytuacjach.
Urząd Skarbowy może sprawdzić konto bankowe. Ale pod pewnymi warunkami
Po pierwsze – aby US w ogóle mógł „zajrzeć” na konto podatnika, konieczne jest najpierw wszczęcie postępowania podatkowego. Dopiero gdy to to nastąpi, urząd może starać się o udostępnienie potrzebnych danych przez bank – tym samym nie jest tak, że skarbówka zyskuje dostęp do kont, a jedynie – do informacji o nich.
Należy jednak podkreślić, że nawet po wszczęciu postępowania skarbówka nie otrzymuje dostępu do danych automatycznie. Dodatkowo urzędnicy skarbówki, którzy prowadzą postępowanie, muszą najpierw zwrócić się do naczelnika swojego US o wydanie odpowiedniego postanowienia. Oprócz tego, zanim to się stanie, US powinien wystąpić do podatnika, aby ten samodzielnie – dobrowolnie – przekazał żądane informacje. Dopiero gdy podatnik odmówi (lub nie podejmie żadnej decyzji, a minie określony przepisami termin) naczelnik – na wniosek przedstawicieli US prowadzących postępowanie – wydaje postanowienie. Na jego mocy występuje też do banku o udostępnienie informacji.
Warto jednak podkreślić, że zazwyczaj jeśli skarbówka zwraca się o udostępnienie danych, to naczelnik instytucji finansowej ma obowiązek to zrobić. Wystarczy, że w toku postępowania podatkowego zaistnieje potrzeba uzupełnienia analizowanych dowodów lub porównania ich z danymi z banku.
Jakie dane przekazuje skarbówce bank?
To, kiedy Urząd Skarbowy może sprawdzić konto bankowe podatnika to jedna kwestia. Druga dotyczy tego, jakie informacje musi przekazać skarbówce bank. Zgodnie z przepisami instytucja finansowa jest zobowiązana do przekazania danych o:
- rachunkach bankowych i oszczędnościowych klienta (o ile je posiada), a także o aktualnym stanie tych rachunków i obrocie na nich,
- rachunkach pieniężnych i rachunkach papierów wartościowych (a także o ich stanie o obrocie na nich),
- nabytych (za pośrednictwem banku) akcjach Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także o obrocie nimi,
- zawartych umowach kredytowych, pożyczek pieniężnych, umowach depozytowych,
- obrocie certyfikatami depozytowymi wydawanymi przez banki (dotyczy to także innych papierów wartościowych).
Bank może zatem przekazać skarbówce w zasadzie większość informacji dotyczących rachunku podatnika. Co więcej, obowiązek udostępniania podobnych informacji przepisy nakładają nie tylko na banki.
Jakie jeszcze instytucje muszą przekazać dane o kontach podatnika?
Zgodnie z przepisami, na żądanie skarbówki, analogiczne informacje muszą udostępnić:
- zakłady ubezpieczeń,
- fundusze inwestycyjne,
- dobrowolne fundusze emerytalne,
- banki prowadzące działalność maklerską (w zakresie prowadzonych IKE oraz IKZE),
- domy maklerskie,
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.
