Dlaczego teść nie może wziąć ślub z byłą synową, ale była szwagierka może wziąć ślub ze szwagrem? Takie niuanse w życiu wypływają wprost z przepisów prawa cywilnego. Przeszkody małżeńskie na pierwszy rzut oka mogą wydawać się niezrozumiałe, ale mają dość mocne uzasadnienie praktyczne i prawne.
Przeszkody małżeńskie to zbiór zasad uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Są to przesłanki, na podstawie których – co chyba oczywiste – małżeństwo nie zostanie zawarte. Przeszkody stanowią katalog zamknięty. Co to oznacza? Są ściśle określone przez KRO.
Kto nie może wziąć ślubu
Chyba pierwszą przychodząca na myśl przeszkodą jest zakaz zawierania ślubu z rodziną, czyli osobami spokrewnionymi w linii prostej oraz z rodzeństwem. Brat nie może wziąć ślubu z siostrą, ojciec z córką, dziadek z wnuczką.
Oprócz osób spokrewnionych, ślubu nie mogą zawrzeć również osoby spowinowacone. Powinowactwo jest to stosunek łączący jednego małżonka z krewnymi drugiego. Ta więź prawna trwa pomimo ustania małżeństwa. Prawo rodzinne zabrania zawierania małżeństwa osobom spowinowaconym w linii prostej. Dlatego też teść nie może co do zasady wziąć ślubu z byłą synową. Od tej zasady istnieje jednak wyłom, jeżeli sąd udzieli zgody na zawarcie takiego małżeństwa. Co może mieć miejsce tylko w przypadku ważnych powodów.
Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja w powinowactwie w linii bocznej. Przepisy nie wskazują przeszkody dla zawarcia małżeństwa z rodzeństwem byłego małżonka. Nie jest też do jego zawarcia wymagana zgoda sądu.
Do kolejnych przeszkód małżeńskich wymienianych przez przepisy należy przeszkoda wieku. Małżeństwa nie może zawrzeć osoba nieletnia, chyba że jest to kobieta, która ma ukończone 16 lat. Wtedy w szczególnych okolicznościach istnieje taka możliwość za zgodą sądu. Zgoda sądu potrzebna jest również na zawarcie związku małżeńskiego z osobą chorą psychicznie albo niedorozwiniętą umysłowo.
Jednymi z ostatnich przesłanek jest pozostawanie w związku małżeńskim. Poligamia jest w polskim prawie zakazana. Taki sam zakaz dotyczy również osób, które łączy stosunek przysposobienia. Osoba adoptowana nie może zawrzeć związku małżeńskiego z adoptującą. Związku małżeńskiego nie może zawrzeć również osoba ubezwłasnowolniona całkowicie.
Konsekwencje zawarcia małżeństwa
Co się stanie jeżeli pomimo istnienia przeszkód małżeńskich związek zostanie zawarty? Konsekwencją takiej sytuacji jest po prostu uznanie małżeństwa za nieważne. W takiej sytuacji, w świetle prawa będzie ono odbierane jako nigdy niezawarte.