Jedną z konsekwencji przystąpienia do Unii Europejskiej było przyjęcie przez Polskę nowych przepisów dotyczących podatków od towarów i usług. Najnowszy raport CRIDO, „Kronika 15 lat unijnego VAT-u w Polsce” przedstawia jego historię i ustawodawstwo z nim związane.
CRIDO specjalizuje się we wszechstronnym wsparciu dla pracodawców – oferuje zarówno doradztwo podatkowe i prawne jak i pomoc z uzyskaniem dofinansowań. 15 lat obecności Polski w Unii Europejskiej można rozpatrywać w różnych kategoriach. „Kronika 15 lat unijnego VAT-u w Polsce” prezentuje losy tego podstawowego podatku i jego kluczowe problemy. Przedstawia go też w liczbach, które mogą świadczyć o tym, jak skomplikowany jest VAT.
Burzliwe lata
1 maja 2004 roku, czyli dokładnie piętnaście lat temu, Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. Wtedy też zaczęła obowiązywać ustawa z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, która miała na celu przystosowanie polskiego prawa podatkowego do unijnego. Wdrożenie prawa unijnego bywa problematyczne i wymagające (także dzisiaj, o czym świadczą zastrzeżenia Komisji Europejskiej wobec Polski). Poprzednia ustawa liczyła 56 artykułów, nowa – 176. Zmiany były więc ogromne.
Rewolucja w 2004 roku była dopiero początkiem zmian. Niemalże każdego kolejnego roku ustawa o VAT była nowelizowana. Niektóre z przepisów usunięto, wiele zmodyfikowano, a jeszcze inne dodano, wprowadzono nowe mechanizmy i instrumenty, a pewne artykuły dostosowano do przyspieszającej informatyzacji.
Unijny VAT w liczbach
Jak podaje „Kronika 15 lat unijnego VAT-u w Polsce”, w ciągu półtorej dekady same dyrektywy unijne w sprawie VAT zmieniły się aż 35 razy, a ustawa o ptu – 60 razy. Twórcy raportu zwracają uwagę na to, że za nowelizację uznano wszystkie zmiany ustawy wchodzące w życie tego samego dnia. Daje to średnią czterech nowelizacji rocznie.
Naczelny Sąd Administracyjny wydał w sprawie podatku od towarów i usług niebagatelne 60 uchwał, a także 20 tysięcy wyroków. Z kolei WSA wydały takich wyroków ponad 41 tysięcy. W tym czasie pojawiło się również ponad 160 tysięcy interpretacji indywidualnych Ministra Finansów w tej sprawie.
Mimo to istnieje luka w VAT – a oszuści znajdują nowe sposoby machlojek finansowych szybciej, niż ustawodawca tworzy nowelizację. Proces uszczelniania systemu trwa dalej. Jak piszą twórcy kroniki,
Trzeba mieć nadzieję, że kolejne 15 lat będzie mniej burzliwe dla podatników, bo na prostotę tego podatku nie ma co liczyć. Szczególnie jeżeli weźmie się pod uwagę projektowane zmiany do prawa unijnego.