Wiele przyszłych mam w okresie ciąży skupia się przede wszystkim na prawach przysługujących im w pracy. Nie tylko prawo pracy patrzy przychylnym okiem na ciężarne. Polskie prawo przewiduje dla nich również szereg innych uprawnień, z których warto korzystać.
Prawa kobiety w ciąży w zakresie darmowej opieki zdrowotnej
Praw i przywilejów dla kobiet w ciąży w naszym społeczeństwie jest dość dużo. Choć prawa kobiet w ciąży wiążemy najczęściej z prawami pracowniczymi, również w życiu codziennym przyszłe mamy są traktowane w szczególny sposób. Wynika to głównie z przyjętych norm społecznych. W ostatnich latach powstało jednak wiele programów, które zwiększały uprawnienia ciężarnych lub regulowały te, które w jakiś sposób utrwaliły się w społeczeństwie.
Chyba najbardziej powszechnymi uprawnieniami są te związane z opieką zdrowotną. Kobieta w ciąży ma prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, nawet jeżeli jest nieubezpieczona. Oprócz tego przyszłej mamie przysługuje dostęp do: diagnostyki prenatalnej, badań i zabiegów wykonywanych ambulatoryjnie, opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego, wsparcia psychologicznego, rehabilitacji, zaopatrzenia w wyroby medyczne, opieki paliatywnej i hospicyjnej, poradnictwa laktacyjnego. Dostęp do lekarzy jest więc nieograniczony i niezależny od sytuacji zawodowej.
Prawo do opieki zdrowotnej na szczególnych zasadach obejmuje również korzystanie bez skierowania z usług: ginekologa i położnika, dentysty, wenerologa, onkologa, psychiatry. Do umówienia i skorzystania z wizyty niezbędne jest zaświadczenie od lekarza potwierdzające ciążę oraz dokument tożsamości.
Kobieta w ciąży może korzystać również ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością. Podobnie w przypadku aptek, ciężarna ma pierwszeństwo w kolejce. Świadczenia ambulatoryjne i świadczenia szpitalne powinny być udzielone w dniu zgłoszenia. Jeżeli jest to niemożliwe – w ciągu siedmiu dni roboczych od dnia zgłoszenia.
Warto pamiętać, że kobieta w ciąży ma również prawo do specjalnej opieki i leczenia stomatologicznego. Obejmuje to dodatkowe usługi, jak również lepsze materiały użyte w leczeniu. Wśród świadczeń dodatkowych wartych odnotowania jest: leczenie kanałowe, badanie lekarskie kontrolne raz na kwartał oraz usunięcie złogów nazębnych ze wszystkich zębów.
Prawa kobiety w ciąży w życiu codziennym
Patrząc na przywileje przysługujące kobietom w ciąży dość łatwo zauważyć, że dotyczą one w szczególności tych związanych z opieką zdrowotną. W życiu codziennym prawa kobiet w ciąży wynikają głównie z kwestii kulturowych, choć i te przeniknęły w pewnym sensie do przepisów prawa. Jednym z nich jest choćby prawo do intymności, czy obecności osoby bliskiej podczas porodu i wizyt lekarskich. Obecnie dość mocno ograniczony, ze względu na pandemię. Kolejnym przykładem jest prawo do pierwszeństwa w kolejce, które w swoich regulaminach uwzględnia coraz więcej sklepów. Być może doczekamy się kiedyś również obowiązku ustąpienia miejsca siedzącego w komunikacji miejskiej i publicznej. Dziś tak mocno związane po prostu z ludzką uprzejmością.
Dość ciekawym, ale również kontrowersyjnym przywilejem dla kobiet w ciąży jest brak obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa w trakcie jazdy. Oczywiście dotyczy to dopiero kobiet w widocznej ciąży, choć w tym przypadku wiele kobiet podchodzi do tego sceptycznie.
Jeszcze kilka lat temu kobiety w ciąży mogły liczyć na darmową pomoc prawną, jeżeli dotyczyła ona spraw związanych z rodziną i zdrowiem. Dziś Punkty Nieodpłatnej Pomocy Prawnej nie mają już tak ograniczonej tematyki. Kobiety w ciąży mogę więc korzystać z pomocy w zakresie dowolnej problematyki.
