15 października obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Ten dzień to doskonała okazja, aby przypomnieć, jak ważna jest profilaktyka antynowotworowa. Nowotwór piersi to najczęściej występujący nowotwór wśród kobiet. Można z nim wygrać – im szybciej zostanie wykryty, tym lepiej.
Rak piersi
Październik nie bez powodu nazywany jest „Różowym Październikiem” – miesiąc ten jest obchodzony jako miesiąc świadomości raka piersi, symbolem walki z tą chorobą jest różowa wstążka. Nie ma jednego „raka piersi” – to zbiór wielu różnych chorób, których objawy, rokowania i sposoby leczenia różnią się od siebie.
Jest jednak wspólny mianownik – można im zapobiegać dzięki profilaktyce. Odpowiednia dieta, aktywność fizyczna, ograniczanie alkoholu, rzucenie papierosów, ale także bezpośrednia kontrola w postaci badań.
Problem raka piersi jest rzeczywiście poważny – zachorowalność na tego raka w Polsce cały czas się zwiększa. Każdego roku w Polsce u ponad 19 tysięcy kobiet zostaje zdiagnozowany nowotwór piersi – aż 50 dziennie. Niestety, w ciągu roku także 7 tysięcy umiera.
Czynniki ryzyka
Istnieją czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka piersi. Jedną z nich jest wiek – już w grupie wiekowej powyżej 35. roku życia obserwuje się wzrost zachorowań. Szczyt zachorowań przypada w grupie wiekowej 50-70 lat. Istotny wpływ mają również geny – jeśli w twojej rodzinie ktoś był chory ten na nowotwór, to ryzyko zachorowania wzrasta. Wpływ na zachorowanie mają także czynniki hormonalne i powiązane z nimi kwestie, takie jak np. wczesna miesiączka, późna menopauza, brak potomstwa, późne macierzyństwo, antykoncepcja hormonalna. Otyłość, nieodpowiednia dieta, alkohol, papierosy – to także te czynniki.
Jeśli z powyższego opisu nie rozpoznajesz żadnego lub zdecydowanej większości z nich u siebie, to tym bardziej nie powinnaś pozwolić, aby to uśpiło twoją czujność. Aż u 75% chorych na ten nowotwór nie występowały czynniki ryzyka. Co powinnaś zrobić, aby czuć się bezpiecznie?
Badania mammograficzne
Badaj się – to najlepsze, co niezależnie od czynników możesz zrobić. Z okazji „Różowego Października”, NFZ organizuje bezpłatne badania mammograficzne w całej Polsce. Badania odbywają się w jeżdżącym po miejscowościach mammobusie lub w wyznaczonych placówkach.
https://twitter.com/NFZ_GOV_PL/status/1846075985491288319
Portal pacjent.gov.pl informuje, że badanie mammograficzne możesz wykonać bez skierowania, jeśli:
- masz 45-74 lata
- w ciągu ostatnich 2 lat nie miałaś mammografii w ramach profilaktyki zdrowotnej (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
- zakończyłaś okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostajesz w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
- zakończyłaś leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy
Badanie trwa zaledwie kilka minut, a może uratować życie. Im wcześniej rak zostanie wykryty, tym lepiej. Średni odsetek 5-letnich przeżyć w Polsce wynosi 74%.
Nie ignoruj jakichkolwiek podejrzanych objawów, które u siebie zauważasz – wszelkie zmiany podskórne czy kształtu piersi, powinny zostać przebadane. Wykonując co roku mammografię, zmniejszasz ryzyko zgonu z powodu raka piersi o 15-30%.
