Obrót kryptowalutami jest coraz bardziej popularny. Kupić trochę Bitcoina czy inną walutę to żaden problem i można zrobić to kilkoma kliknięciami. Problem pojawia się wtedy, gdy chcemy legalnie rozliczyć się z zysków osiągniętych przy sprzedaży kryptowaluty. Jak rozliczyć się z Bitcoina i czy trzeba to robić?
Fiskus jest coraz bardziej przygotowany na kryptowaluty. Aby rozliczyć się z ich obrotu potrzebujemy PIT-38
Zasady dotyczące rozliczania się z zysków związanych z obrotem kryptowalutami zmieniały się w ostatnich latach. Kiedyś trzeba było rozliczać się na deklaracji PIT-36. Teraz obowiązują przepisy, które mówią, że z zysków i strat związanych z kryptowalutami rozliczamy się do końca kwietnia i na deklaracji PIT-38.
Jeżeli weźmiemy w rękę PIT-38 to zobaczymy, że dla ludzi zajmujących się kryptowalutami, fiskus przygotował specjalne miejsce. Jest to część E, gdzie mamy rubrykę „odpłatne zbycie walut wirtualnych”. Widzimy tam kilka rubryk.
Jak rozliczyć kryptowaluty? Przede wszystkim trzeba rozpoznać, co jest przychodem, a co kosztem
Pierwsza z rubryk, w części E PIT-38, to „Przychód”. Jako przychody traktowane jest sprzedanie kryptowalut w dowolnej liczbie i uzyskanie z nich pieniędzy na rachunek bankowy. Jeżeli dostaliśmy je w innej walucie, to przeliczamy tę kwotę po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego datę uzyskania przychodu. A datą nie jest moment, gdy kliknęliśmy „sprzedaj” w apce, a chwila, gdy uzyskaliśmy te pieniądze na konto. W niektórych przypadkach będzie to kwestia kilku minut, w innych dnia lub więcej.
Przychodem nie jest za to wymiana jednej kryptowaluty na inną. Jeżeli więc wymienimy Bitcoina, na Ethereum, to nie jest to traktowane jako przychód. Dopiero sprzedaż Ethereum i uzyskanie za to złotówek lub dolarów, będzie wymagało ukazania tego przychodu w deklaracji.
Koszt pojawia się wtedy, gdy kupujemy walutę. Trzeba to wykazać nawet, jeżeli to nasz jedyny ruch w roku
Co do zasady, jeżeli ze sprzedaży Bitcoina uzyskamy na przykład 15 000 złotych, to nie jest tak, że całość tej kwoty to nasz zysk. Zazwyczaj, zanim daną kryptowalutę sprzedamy, musieliśmy ją kupić.
I właśnie ten zakup będzie naszym kosztem, który należy także wpisać w deklarację PIT-38. Przychód obniżają więc koszty zakupu kryptowaluty, a także koszty prowizji. W przypadku kopania rożnych walut internetowych są wątpliwości co do tego, czy w kosztach można rozliczać prąd, który zużyliśmy na tę czynność lub zakup karty graficznej, niezbędnej do tego procederu. Wydaje się, że jak najbardziej powinno to być możliwe do rozliczenia, ale urzędy skarbowe bardzo różnie do tego podchodzą. Oczywiście jeżeli zdecydowalibyśmy się na odliczenie takich zakupów, to kluczowe jest udokumentowanie ich.
W przypadku kryptowalut nawet jeżeli w danym roku tylko je kupowaliśmy, a nie sprzedawaliśmy to i tak powinniśmy wykazać ich wartość w PIT-38.
w 2020 roku kupiliśmy Bitcoina za 10 000 złotych i to był jedyny ruch, jakiego dokonaliśmy w tym roku. Jak to ująć w PIT-38?
W PIT-38 za 2020 rok wpisujemy:
- Przychód – 0 zł,
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w roku podatkowym – 10 000 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym – 0 złotych,
- Dochód – 0 złotych,
- Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym – 10 000 zł
Oczywiste jest, że nie mamy żadnego podatku.
W 2021 roku sprzedaliśmy te Bitcoiny, kupione w roku poprzednim. Oprócz tego nie było żadnych innych ruchów. Analizujemy 3 warianty:
1. Sprzedaliśmy za 15 000 złotych, czyli mamy 5 000 zysku. Wpisujemy więc:
- Przychód – 15 000 zł.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w roku podatkowym – 0 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym – 10 000 złotych.
- Dochód – 5 000 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym – 0 złotych.
Podatek to 5 000 złotych * 19% = 950 złotych
2. Sprzedaliśmy za 10 000 złotych, czyli bez zysku i bez straty
- Przychód – 10 000 zł.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w roku podatkowym – 0 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym – 10 000 złotych.
- Dochód – 0 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym – 0 złotych.
Brak dochodu oznacza brak podatku
3. Sprzedaliśmy za 8 000 złotych, czyli z 2 000 straty
- Przychód – 8 000 zł.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w roku podatkowym – 0 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym – 10 000 złotych.
- Dochód – 0 złotych.
- Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym – 2 000 złotych.
Brak dochodu oznacza brak podatku. A strata pozostała do rozliczeń w przypadku, gdybyśmy w kolejnym roku dalej inwestowali w kryptowaluty, oby z lepszym rezultatem.
Bitcoin, Ethereum czy Tether. Dla urzędu to jedno i to samo więc przychody i koszty z nimi związane sumujemy w jedno
Dla kwestii podatkowych nie ma znaczenia czy inwestujemy w różne kryptowaluty, czy w jedną i tę samą. Jeżeli więc w 2020 mieliśmy takie operacje:
- zakup Bitcoina za 10 000 złotych,
- zakup Ethereum za 5 000 złotych,
- sprzedaż Bitcoin za 15 000 złotych,
- sprzedaż Ethereum za 4 000 złotych.
To przychód, jaki wpisujemy to 19 000 złotych, czyli kwoty ze sprzedaży obu kryptowalut, a w koszty wpisujemy 15 000 złotych, jakie zapłaciliśmy za zakup obu walut. Osiągnięte 4 000 dochodu powinno zostać opodatkowane.
Oddzielenie kryptowalut na PIT-38 od innych przychodów czy kosztów, dotyczących innych kwestii jak akcje czy udziały finansowe oznacza, że należy je rozliczać w całkowitym oderwaniu od tych innych inwestycji. Nie można więc sumować ich z innymi przychodami lub dodawać do kosztów kwot związanych z innymi inwestycjami. Jeżeli więc z akcji mamy stratę, a z kryptowalut dochód to musimy zapłacić podatek od kryptowalut. W przypadku odwrotnym, gdy akcje dają zysk, a kryptowaluty stratę, to zapłacimy podatek od akcji.