Alimenty na dorosłe dziecko czasem trzeba płacić do końca jego życia

Powszechna świadomość o regulacjach dotykających nawet najważniejszych aspektów naszego życia nie jest zbyt wysoka. Jak jest w rzeczywistości i kiedy alimenty przysługują na dorosłe dziecko? Wciąż wiele osób – zobowiązanych do płacenia alimentów – żyje w błędnym przeświadczeniu, iż obowiązek ten skończy się wraz z momentem osiągnięcia pełnoletności przez dziecko.

Kwestia alimentów na rzecz dorosłych dzieci od zawsze wzbudza wiele kontrowersji oraz emocji. Kiedy dokładnie rodzic przestaje być zobowiązany do płacenia alimentów? Co w sytuacji, gdy dziecko jest dorosłe, a ponadto pracuje – czy w dalszym ciągu istnieje obowiązek alimentacyjny?

Obowiązek alimentacyjny – czym jest?

Alimenty to świadczenia wypłacane na rzecz osób fizycznych. Zgodnie z treścią art. 133 § 1.

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zapis ten wskazuje wyraźnie, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych wobec swoich dzieci, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie jakiejkolwiek cezury czasowej, aby uregulować kwestię obowiązku alimentacyjnego. Zaznaczył jednak, że rodzice zobowiązani są do dostarczania środków na utrzymanie oraz wychowanie dopóki dziecko nie osiągnie pełnej samodzielności. Ukończenie 18. roku życia, a tym samym osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie wpływa jakkolwiek na sytuację w zakresie alimentów, o ile dziecko wciąż się uczy i nie jest w stanie samodzielnie zapewnić sobie utrzymania. Jeśli dziecko jest pełnoletnie, ale zamierza dalej się uczyć, bądź zdobywać kwalifikacje zawodowe – wówczas rodzic zobowiązany do świadczenia alimentacyjnego w dalszym ciągu powinien zapewniać środki na utrzymanie dziecka.

Możliwość uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych – dziecko pełnoletnie

Rodzic, który został zobowiązany przez sąd do płacenia alimentów po spełnieniu kilku przesłanek może z tego obowiązku zostać zwolniony. Musi jednak wykazać, że dalsze świadczenie jest połączone z nadmiernym uszczerbkiem. Powinien wykazać również, że pełnoletnie dziecko nie stara się dążyć do samodzielnego utrzymania. Ponadto, sąd może uznać, że postępowanie dziecka względem rodzica jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Rodzic może zostać zwolniony z obowiązku alimentacyjnego również w przypadku, gdy wciąż uczące się po osiągnieciu pełnoletności dziecko nie czyni w nauce należytych postępów. Ustawodawca słusznie zastrzegł taką możliwość, aby alimenty nie przysługiwały bumelantom czy wiecznym studentom, którzy nieprzyzwoicie wydłużają swój uczelniany etap, choć mogliby podjąć już pracę zarobkową.

Równocześnie, za nadużycie prawa podmiotowego może być uznane żądanie alimentów przez osobę niezdolną do samodzielnego utrzymania się, która z własnej winy znalazła się w niedostatku. Dotyczyć to będzie osób, które mimo starannego ich wychowania i opieki rodziców same doprowadziły się do nałogowego alkoholizmu czy narkomanii i odmawiają poddania się leczeniu.

Obowiązek alimentacyjny, który nigdy nie wygaśnie?

Możliwe są sytuacje, w których obowiązek alimentacyjny nigdy nie wygaśnie. Jeśli dziecko – dorosłe dziecko – jest ciężko chore lub niepełnosprawne wówczas również przysługują na jego rzecz świadczenia alimentacyjne. Nie ustanie nawet, gdy takie dziecko zawrze związek małżeński. Należy jednak podkreślić, że wówczas pierwszym zobowiązanym do zapłaty za alimenty będzie małżonek.