Dostawy prądu, a raczej ich ciągłość, to fundament dzisiejszej cywilizacji. Brak prądu w samym gospodarstwie domowym bywa niezwykle uciążliwy, nie mówiąc już o przedsiębiorcach, obiektach użyteczności publicznej, szpitalach i innych. Brak prądu może jednym słowem wywoływać poważne szkody. Jak jest z ich kompensacją?
Odszkodowanie za brak prądu
Przerwy w dostawie prądu, z tego faktu, że są w zasadzie niedopuszczalne i destrukcyjne dla społeczeństwa, mają swoje odniesienie w obowiązującym prawie — głównie w rozporządzeniu ministra energii z dnia 6 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną. Rozporządzenie to określa wprawdzie nie jako takie odszkodowanie, ale bonifikaty, które zgodnie z prawem — czyli bez konieczności sądowego przymuszania dostawcy — przysługują odbiorcy.
Przerwy w dostawie prądu określa inne rozporządzenie, bo to, które odnosi się do szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Ten akt w par. 40 ust. 2 wyróżnia następujące rodzaje przerw:
- przemijające (mikroprzerwy), trwające nie dłużej niż 1 sekundę;
- krótkie, trwające dłużej niż 1 sekundę i nie dłużej niż 3 minuty;
- długie, trwające dłużej niż 3 minuty i nie dłużej niż 12 godzin;
- bardzo długie, trwające dłużej niż 12 godzin i nie dłużej niż 24 godziny;
- katastrofalne, trwające dłużej niż 24 godziny.
Maksymalny czas trwania przerwy w dostawie prądu skorelowany jest z grupą przyłączeniową. Tak też w wypadku grup I-III i VI, jest on określany przez umowę o świadczenie usług przesyłania energii albo właściwą umowę kompleksową.
Jak długo może nie być prądu?
W wypadku grup IV i V tj. (za URE):
- IV grupa — podmioty, których urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej niż 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym niż 63A;
- V grupa — podmioty, których urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63A.
dopuszczalny czas trwania przerw jest precyzyjnie określony. Jednorazowa przerwa nie może przekroczyć w wypadku:
- przerwy planowanej – 16 godzin;
- przerwy nieplanowanej (awarii) – 24 godzin.
Zaś w odniesieniu do przerw w ciągu roku stanowiących sumę czasów trwania przerw jednorazowych długich i bardzo długich, wartości nie mogą przekroczyć w wypadku:
- przerw planowanych – 35 godzin;
- przerw nieplanowanych (awarii) – 48 godzin.
Ewentualne przerwy w dostawie prądu powinny być, o ile są planowane, odpowiednio zakomunikowane odbiorcom, co jest jednak inną sferą.
Jeżeli zaś chodzi o bonifikaty, to par. 41 wskazanego na wstępie rozporządzenia jasno określa, że odbiorcy przysługuje bonifikata, jeżeli ww. wartości czasowe zostały przekroczone. Podmioty przyłączone do sieci o napięciu poniżej 1 kV mają prawo do bonifikaty w wysokości 10-krotności ceny energii elektrycznej za okres, którym wystąpiła przerwa. Inne podmioty mogą skorzystać z bonifikaty w wysokości 5-krotności ceny.
Inną sferą jest odszkodowanie per se, którego należałoby dochodzić na zasadach ogólnych — jest to możliwe, ale zależy od konkretnego przypadku, a w szczególności przyczyn przerwy w dostawie prądu. Na świecie rządy ostrzegają przed blackoutami, więc takie scenariusze — jak długie przerwy w dostawie — są bardzo prawdopodobne.
