To wiadomość, na którą część przyszłych kredytobiorców mogła czekać już od dłuższego czasu. Komisja Nadzoru Finansowego wreszcie zdecydowała się na zmiany, jeśli chodzi o bufor stopy procentowej, który banki muszą uwzględniać przy wyliczaniu zdolności kredytowej. Dla osób planujących zakup mieszkania może to oznaczać znaczący wzrost zdolności kredytowej.
Szykuje się znaczący wzrost zdolności kredytowej Polaków. KNF zmienia rekomendację
Od kwietnia 2022 r. banki mają obowiązek stosować się do nowej rekomendacji KNF. Komisja zaleca, by banki, wyliczając zdolność kredytową potencjalnego kredytobiorcy, uwzględniały podwyższony bufor stopy procentowej – na poziomie 5 punktów procentowych zamiast, jak wcześniej, 2,5. Tym samym w praktyce banki, gdy stopa referencyjna wzrosła np. do obecnego poziomu, czyli 6,75 proc., musiały obliczać zdolność kredytową przy uwzględnieniu stopy referencyjnej na poziomie 11,75 proc. To z kolei w oczywisty sposób obniżało zdolność kredytową Polaków; wiele osób nie było przez to w stanie zaciągnąć zobowiązania finansowego umożliwiającego im zakup wymarzonej nieruchomości.
O zmianę stanowiska KNF już od dawna zabiegały banki i deweloperzy – co zresztą nie powinno specjalnie dziwić. Zapaść na rynku kredytów mieszkaniowym trwa od dłuższego czasu. W drugiej połowie 2022 r. w każdym miesiącu liczba udzielanych kredytów była o kilkadziesiąt procent niższa niż w analogicznym okresie 2021 r. Mniejsza zdolność kredytowa Polaków stała się też problemem dla deweloperów; sprzedaż mieszkań z rynku pierwotnego (podobnie zresztą jak z rynku wtórnego) wyhamowała. Część deweloperów, obawiając się konieczności obniżki cen mieszkań, wycofała nawet niektóre oferty sprzedaży z rynku, sztucznie zmniejszając podaż.
Długo wydawało się jednak, że KNF pozostanie nieugięta – aż do czasu ogłoszenia programu Pierwsze Mieszkanie, który ma zacząć funkcjonować już w drugiej połowie 2023 r. Premier Morawiecki zaczął bowiem sugerować, że dla kredytów o stałej stopie procentowej bufor ustalony przez KNF mógłby zostać obniżony – tak, by Polacy spełniający warunki przystąpienia do programu mogli z niego skorzystać. Przy dotychczasowym buforze na poziomie 5 p.p. grono potencjalnych beneficjentów mogłoby być niewielkie.
Okazuje się, że na zmiany nie trzeba było długo czekać – i KNF, jeszcze na kilka miesięcy przed wejściem w życie nowego programu, postanowiła zmienić rekomendację dotyczącą wyliczania zdolności kredytowej.
Powrót do buforu na poziomie 2,5 p.p.
Komisja postanowiła przywrócić bankom możliwość uwzględniania minimalnego buforu na poziomie 2,5 p.p., choć na razie jedynie dla kredytów o stałym i czasowo stałym oprocentowaniu. Tym samym banki mają wybór – mogą stosować minimalny bufor lub pozostać przy podwyższonym, na poziomie 5 p.p. Można się spodziewać, że większość banków skorzysta jednak z możliwości danej im przez KNF – i już wkrótce zdolność kredytowa Polaków znacząco wzrośnie. To z kolei oznacza, że łatwiej będzie dostać kredyt hipoteczny i zakupić nieruchomość.
