Stopy procentowe są jednym z najważniejszych elementów ekonomii, a ich zrozumienie jest kluczowe dla każdego, kto pragnie świadomie kształtować swoją przyszłość finansową.
Jednym z najprostszych sposobów na zrozumienie stóp procentowych jest porównanie ich do ceny pieniądza. Tak jak za produkty w sklepie czy usługi musimy zapłacić określoną kwotę, tak za „wypożyczenie” pieniędzy w banku, w formie kredytu lub pożyczki, płacimy określone oprocentowanie, które jest właśnie stopą procentową. Podobnie, kiedy oszczędzamy pieniądze w banku, bank płaci nam procent od naszych oszczędności – jest to nasz zysk za to, że „pożyczyliśmy” bankowi nasze pieniądze.
W przypadku ekonomii, stopy procentowe są istotnym narzędziem, które bank centralny (w Polsce jest to Narodowy Bank Polski) wykorzystuje do wpływania na inflację oraz wzrost gospodarczy. Przy wysokich stopach procentowych pożyczanie pieniędzy staje się droższe, co hamuje wydatki konsumentów i inwestycje firm, a tym samym wpływa na ograniczenie inflacji. Z kolei niskie stopy procentowe mają na celu stymulowanie gospodarki poprzez ułatwienie dostępu do kredytów i zachęcanie do wydatków.
Analityk Cinkciarz.pl, Bartosz Sawicki, podkreśla, że po osiągnięciu przez inflację w Polsce najwyższego poziomu od 1996 roku, czyli 18,4% r/r, obserwujemy jej systematyczne obniżanie. W lipcu dynamika CPI (Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych) spadła do 10,8% r/r, co może otworzyć drogę do obniżek stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP).
To jest istotne dla przeciętnego człowieka. Wysokie stopy procentowe mogą utrudniać dostęp do kredytów, co wpływa na możliwość zakupu domu, samochodu, czy prowadzenia działalności gospodarczej. Z drugiej strony, wyższe stopy procentowe mogą przynieść korzyści dla osób oszczędzających, ponieważ oznaczają one wyższe zyski z lokat bankowych.
Podczas ostatniego posiedzenia RPP, jak przypomina Sawicki, oficjalnie zakończono cykl podwyżek stóp procentowych, co pozwala już zadać pytanie, kiedy dojdzie do pierwszej obniżki kosztu pieniądza od wybuchu pandemii.
Zrozumienie stóp procentowych to podstawa do zrozumienia naszego otoczenia gospodarczego. Wpływają one na nasze codzienne decyzje finansowe – od oszczędzania przez inwestowanie po zaciąganie kredytów. To, co dzieje się w gospodarce na dużą skalę, ma bezpośredni wpływ na nasze domowe budżety, dlatego warto trzymać kciuki za spadek inflacji, a następnie obniżenie stóp procentowych. Co jednak istotne – powinno się to odbywać w tej kolejności.
