Prezydent Andrzej Duda zarządził żałobę narodową na dzień uroczystości pogrzebowych zamordowanego Pawła Adamowicza. Co to oznacza? Czy w sobotę wszyscy muszą przewiązać flagi czarną wstążką i powstrzymać się od słuchania muzyki? Żałoba narodowa 2019.
Żałoba to niezwykle intymne i prywatne przeżycie, kiedy opłakujemy śmierć bliskiej osoby. Każdy z nas inaczej przechodzi przez ten trudny czas. Gdy umiera osoba zasłużona dla społeczeństwa czy państwa, smutek po tej stracie dotyka ogromną rzeszę ludzi, a nawet cały naród. Dokładnie tak jest w przypadku tragicznej śmierci zamordowanego prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. To tragiczne wydarzenie wstrząsnęło opinią publiczną. Państwo jako wspólnota wszystkich obywateli i instytucji publicznych nie może być obojętna na te wydarzenia. Właśnie dlatego przewidziano możliwość ogłoszenia żałoby narodowej.
Żałoba narodowa 2019
Żałoba narodowa jest ogłaszana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w drodze rozporządzenia na terenie całego kraju. Podstawą prawną jest artykuł 11 ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.
1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić żałobę narodową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rozporządzenie w szczególności powinno określać przyczyny wprowadzenia oraz czas trwania żałoby narodowej, uwzględniając uwarunkowania kulturowe i historyczne oraz przyjęte w tym zakresie zwyczaje.
2. W czasie trwania żałoby narodowej flagę państwową opuszcza się do połowy masztu.
Żeby formalności stało się zadość, rozporządzenie prezydenta musi zostać podpisane także przez premiera, a taki podpis nazywa się kontrasygnatą.
Prawo nie przewiduje żadnych przesłanek uzasadniających ogłoszenie żałoby narodowej i pozostawia prezydentowi całkowitą dowolność w tym zakresie. To na głowie państwa spoczywa obowiązek rozsądnego podchodzenia do kwestii jej wprowadzania. Jedynym przesłaniem do prezydenta, które można wywnioskować z ustawy to szacunek dla uwarunkowań kulturowych i historycznych i przyjętych w społeczeństwie zwyczajów. Jedynym obowiązkiem formalnym wynikającym z ogłoszenia żałoby narodowej jest opuszczenie flagi państwowej do połowy masztu. Przewiązywanie flagi czarnym kirem również jest jedynie kwestią przyjętego zwyczaju.
Żałoba narodowa 2019 po śmierci Pawła Adamowicza
Prezydent Andrzej Duda ogłosił, że żałoba narodowa po śmierci Pawła Adamowicza została zarządzona od piątku 18 stycznia od godziny 17.00 do soboty 19 stycznia do godziny 19.00.
Zgodnie z rozporządzeniem żałoba będzie obowiązywać od piątku od godziny 17.00, to jest od momentu, w którym nastąpi wyprowadzenie trumny z ciałem Prezydenta Gdańska do Bazyliki Mariackiej w formie pochodu ulicami miasta, do soboty do godziny 19.00.
Czy żałoba narodowa nakłada dodatkowe obowiązki? Czy w tym czasie trzeba odwołać wszystkie imprezy? Odpowiedź na te pytania jest negatywna. Prawo nie przewiduje żadnej formy przeżywania żałoby, pozostawiając wszystkim całkowitą dowolność. Odwoływanie imprez kulturalnych i artystycznych jest wyrazem zwykłego taktu i szacunku do zmarłej osoby i panujących w naszej kulturze zwyczajów. Z tego powodu nie ma obowiązku odwoływania na przykład studniówek, chociaż wskazane jest uhonorowanie żałoby w jakiś sposób. Niemniej jednak uczestnicy ani organizatorzy nie muszą obawiać się żadnych sankcji.
Do uhonorowania żałoby narodowej mogą zostać zobowiązane instytucje kultury. Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej daje premierowi prawo do zarządzenia zawieszenia organizowania imprez na czas żałoby narodowej.
Prezes Rady Ministrów może z powodu żałoby narodowej zarządzić, na czas jej trwania, zawieszenie organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych.
Czy zatem rozsądne jest organizowanie hucznych prywatek w dzień, na który zarządzono żałobę narodową? Niekoniecznie. Warto pamiętać, że kodeks wykroczeń przewiduje karę za nieobyczajne zachowanie, a za takie z pewnością można uznać głośną zabawę za ścianą u sąsiada. To jednak bardzo ciężkie działa, niemniej jednak trzeba się z tym liczyć, że funkcjonowanie w społeczeństwie wiąże się z szanowaniem pewnych zwyczajów.
Art. 140. Kto publicznie dopuszcza się nieobyczajnego wybryku, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.
