Nierzadko zdarza się, że dowód osobisty służy w praktyce jako zabezpieczenie, mające na celu uwiarygodnienie dokonywania pewnych czynności. Zdarza się, że dowód osobisty jako zabezpieczenie wymagany jest przez hotele, wypożyczalnie, a także handlarzy samochodów. Takie działanie jest jednak, w świetle obowiązujących przepisów, niedopuszczalne.
Ministerstwo Cyfryzacji, za pomocą serwisu internetowego TVP Info, przestrzega przed nielegalną działalnością różnych podmiotów.
Dowód osobisty jako zabezpieczenie
Dowód osobisty nie dość, że jest podstawowym dokumentem, pozwalającym na identyfikację, to stanowi również wiarygodne źródło wrażliwych danych osobowych. Wiele podmiotów żąda dowodu osobistego jako swoistego zabezpieczenia lub quasi-zastawu/poręczenia, żeby uwiarygodnić i niejako przymusić nas do odpowiedniego zachowania się. Jest to jednak praktyka naganna i — w świetle prawa — niedopuszczalna.
Maciej Kawecki, dyrektor departamentu zarządzania danymi w Ministerstwie Cyfryzacji wyjaśnia, że:
Dowód osobisty służy do identyfikacji naszej tożsamości, dlatego w przypadku korzystania z wypożyczalni, pensjonatów czy hoteli ich obsługa może nas poprosić, ale jedynie o spisanie niezbędnych danych
Źródłowy portal również podkreśla, że w wypadku żądania pozostawienia przez nas dowodu osobistego, bądź też wymogu zeskanowania go — można kategorycznie odmówić, powołując się na m.in. art. 5 RODO ust. 1 lit. b), który stanowi, iż
[Dane osobowe powinny być – przyp. red.] zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami; dalsze przetwarzanie do celów archiwalnych w interesie publicznym, do celów badań naukowych lub historycznych lub do celów statystycznych nie jest uznawane w myśl art. 89 ust. 1 za niezgodne z pierwotnymi celami („ograniczenie celu”)
Inne przepisy wspomnianego artykułu traktują również o bezpieczeństwie danych, ich odpowiednim przechowywaniu, a także szeregu innych wymogów. Zatrzymanie dowodu osobistego bez uzasadnionej przyczyny bądź też jego bezpodstawne skserowanie będzie najpewniej działaniem bezprawnym.
Zgłoszenie do UODO
Warto również pamiętać, że każde naruszenie przepisów dot. naszych danych osobowych można zgłosić do Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Polacy faktycznie z tego korzystają, bo, jak mówi Maciej Kawecki,
Jakiś czas temu urząd poinformował, że od początku zimy skarg dotyczących tego typu działań otrzymał kilkadziesiąt
Z pewnością każdy z nas spotkał się z takim procederem bądź słyszał o nim od osób najbliższych. Utrata dowodu osobistego, chociażby chwilowa, rodzi ryzyko, że ktoś ten dokument skopiuje. Może to skutkować najróżniejszymi konsekwencjami, a nawet popełnieniem przestępstwa na naszą szkodę.
Więcej informacji o skargach do UODO można uzyskać na stronie internetowej urzędu.
