Każdy z nas może zostać skierowany do pracy przy zwalczaniu epidemii. Taką możliwość daje ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z 2008 roku. Oczywiście jest przewidzianych kilka wyjątków, ale organ wydający decyzję wcale ich nie bada.
Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi przewiduje, że w sytuacji wystąpienia epidemii istnieje możliwość skierowania konkretnej osoby do pracy przy jej zwalczaniu. W pierwszej kolejności wymieniani są pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych. Jednak w pewnych przypadkach, niesprecyzowanych jasno w ustawie, taki nakaz może być skierowany także do innych osób. Oczywiście, musi być to uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów kierujących zwalczaniem epidemii. Interpretując przepis bardzo szeroko, może to dotyczyć każdego z nas.
Co ciekawe skierowanie następuje na podstawie decyzji administracyjnej, której nadana jest natychmiastowa wykonalność. Odmowa skutkuje nałożeniem kary finansowej. Oczywiście od decyzji można się odwołać do organu wyższego rzędu. Decyzję wydaje wojewoda lub, jeżeli skierowanie dotyczy pracy w innym województwie, minister zdrowia.
Kiedy skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii nie może mieć miejsca?
Ustawa oczywiście przewiduje przesłanki, które uniemożliwiają tego typu skierowanie. Nie podlegają mu:
- osoby, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat;
- osoby wychowujące dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego;
- kobiety w ciąży;
- osoby samotnie wychowujące dziecko w wieku do 18 lat;
- osoby wychowujące dziecko w wieku do 14 lat;
- inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi;
- osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy;
- osoby, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 152), oraz posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej.
Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii trąci trochę abstrakcyjnymi teoriami, jednak ma ono już miejsce. Na problem zwrócił uwagę Tomasz Tyburcy prowadzący bloga Ultima Ratio. Zwróciła się do niego pani z województwa mazowieckiego, która otrzymała tego typu nakaz, pomimo występowania przesłanek uniemożliwiających jej podjęcie pracy. W opisanym przypadku sytuacja jest o tyle patowa, że decyzja ma rygor natychmiastowej wykonalności. Pani musi więc pracę podjąć, równocześnie wszczynając procedurę odwoławczą. Ewentualne niewykonanie takiej decyzji stanowi wykroczenia z art. 53 ustawy oraz delikt administracyjny, za który grozi kara pieniężna do 5 do 30 tys. zł.