Od pewnego czasu czynny żal składany online wzbudzał wątpliwości podatników; MF jednak uspokaja i publikuje oficjalne stanowisko dotyczące składania czynnego żalu drogą elektroniczną.
Czynny żal online – stanowisko MF
Podatnicy, którzy nie dopełnili swoich obowiązków względem fiskusa, mogą złożyć tzw. czynny żal, który ma ich ochronić przed konsekwencjami popełnionego błędu (lub zaniechania). Czynny żal jest zatem okolicznością, która wyłącza karalność przestępstwa lub wykroczenia skarbowego – o ile podatnik ujawnił istotne szczegóły całego zdarzenia.
Od niedawna czynny żal można złożyć przez internet. Takie ułatwienie dla podatników wymusiła właściwie pandemia koronawirusa – chociaż było to jedno z rozwiązań, które można było wprowadzić znacznie wcześniej. Na początku października – ze względu na ustawę o doręczeniach elektronicznych (i tym samym zmianach w Kodeksie karnym skarbowym) pojawiły się jednak wątpliwości, czy czynny żal faktycznie można bez przeszkód składać drogą elektroniczną. Zgodnie bowiem z obowiązującym od 5 października 2021 r. brzmieniem art. 16 par. 4 Kodeksu karnego skarbowego „zawiadomienie wnosi się na piśmie albo ustnie do protokołu”. Wcześniej ten sam przepis przewidywał, że „zawiadomienie wnosi się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej albo ustnie do protokołu”.
Jednocześnie, co istotne, od 1 października 2029 r. zostaną wprowadzone też zmiany w art. 116 KPK, zgodnie z którym „za oświadczenie złożone na piśmie uważa się również oświadczenie złożone elektronicznie”. Trudno zatem na podstawie obecnych przepisów stwierdzić, czy do tego czasu można tym samym składać czynny żal drogą elektroniczną, czy też nie.
O tym, czy czynny żal nadal można składać online, poinformowało jednak oficjalnie MF. Jak wyjaśnia dr Przemysław Szymczyk, dyrektor Departamentu Systemu Podatkowego w MF,
Wprowadzone ustawą o doręczeniach elektronicznych zmiany w kodeksie karnym skarbowym miały jedynie charakter dostosowawczy, bez jakichkolwiek modyfikacji treści merytorycznej przewidzianych tam regulacji. Stąd złożenie czynnego żalu drogą elektroniczną (np. e-PUAP, e-Urząd Skarbowy) jest po 5.10.2021 r. skuteczne.
Zrównoważenie postaci papierowej z elektroniczną
Jak dalej tłumaczy MF, w rzeczywistości nowe brzmienie przepisu miało zrównoważyć postać papierową czynnego żalu z postacią elektroniczną. Takie tłumaczenie wydaje się jednak nie do końca zrozumiałe i budzi wątpliwości doradców podatkowych. Zdaniem wielu z nich, tłumaczenie, że art. 116 KPK miało charakter wyłącznie dostosowawczy, nie stanowi żadnej gwarancji dla podatników. Tym samym mamy do czynienia z sytuacją, gdy MF wprawdzie zapewnia, że można złożyć czynny żal drogą elektroniczną, ale nie do końca wynika to z obecnych przepisów.