Nie oszukujmy się, taksa notarialna jest dość wysoka i znacząco podnosi koszty zakupu nieruchomości, czy choćby darowizny w rodzinie. Istnieje obiegowa opinia, że nie da się ich uniknąć, a wynagrodzenie notariusza jest jak podatki – nie można przed nim uciec. To nie do końca prawda. W przepisach funkcjonuje zwolnienie z opłaty u notariusza. Jak je uzyskać?
Zwolnienie z opłaty u notariusza
Opłaty za czynności notarialne, czyli wynagrodzenie za pracę notariusza, reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, które określa maksymalną kwotę, jakiej notariusz może zażądać za wykonanie konkretnej czynności notarialnej. Kwoty są zależne od wartości dokonywanej czynności i w przypadku tych związanych z nieruchomościami mogą być naprawdę spore.
Dla osób w trudnej sytuacji rozwiązaniem może być zwolnienie z opłaty u notariusza. Jeżeli zachodzą przewidziane w przepisach przesłanki, można ją dość łatwo uzyskać. Jak to zrobić?
Oczywiście nie chodzi o to, żeby napisać podanie do notariusza z prośbą o zwolnienie z opłaty. Do notariusza za darmo pójdziemy tylko z odpowiednim postanowieniem z sądu.
Wniosek o zwolnienie z opłat notarialnych musimy złożyć w sądzie właściwym dla naszego miejsca zamieszkania. Warunkiem zwolnienia jest oczywiście trudna sytuacja materialna. We wniosku musimy więc ją dobrze i przekonująco opisać. Dodatkowym warunkiem jest konieczność niezwłocznego dokonania czynności. Dlaczego? Ponieważ sąd zawsze może stwierdzić, że jeżeli czynność nie musi być dokonana w najbliższym czasie, mamy możliwość odłożenia odpowiedniej sumy pieniężnej.
Po złożeniu wniosku sąd zdecyduje czy nasza sytuacja materialna faktycznie nie pozwala na zapłatę. Ostatecznie może zwolnić z opłaty w całości lub w części. Co też bywa dobrym rozwiązaniem – nawet częściowe obniżenie kosztów ma znaczenie. Wraz z postanowieniem o zwolnieniu z kosztów wyznaczy również notariusza, który z urzędu dokona czynności notarialnych, za co otrzyma on wynagrodzenie od Skarbu Państwa.
Kiedy jesteśmy w trudnej sytuacji materialnej według sądu?
Trudna sytuacja materialna w przypadku ubiegania się o zwolnienie dla sądu oznacza najczęściej po prostu brak dostatecznych środków do życia spowodowanych brakiem pracy, samotnym utrzymywaniem dzieci, niezdolnością do pracy z powodu niepełnosprawności lub choroby, utrzymywaniem się z niskiej renty lub emerytury. Nie są to oczywiście jedyne powody, katalog jest dość szeroki i nieograniczony. Ważne, żeby powody przekonywały sąd.