Nowa, wyższa składka zdrowotna to tylko jeden z problemów, czekających na przedsiębiorców od nowego roku. ZUS wymaga też od przedsiębiorców przesyłania deklaracji – niezależnie od tego, czy będą płacić składkę zdrotowną w stałej wysokości, czy też nie.
ZUS wymaga od przedsiębiorców deklaracji ZUS DRA. Niezależnie od liczby pracowników i formy opodatkowania
Przedsiębiorcy, którzy jako formę opodatkowania wybrali skalę podatkową lub podatek liniowy, będą wyliczać składkę zdrowotną od dochodu. To oznacza, że od nowego roku będą musieli również co miesiąc wysłać do ZUS-u odpowiednią deklarację rozliczeniową. Do tej pory z comiesięcznego wysyłania deklaracji ZUS DRA byli zwolnieni m.in. przedsiębiorcy, którzy opłacali składki wyłącznie za siebie i/lub osoby współpracujące.
Co jednak z ryczałtowcami? Sposób wyliczania składki zdrowotnej w 2022 r. jest w ich przypadku inny. Ryczałtowcy zapłacą w przyszłym roku składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. podstawy wymiaru. Za podstawę przyjmuje się z kolei odpowiedni procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z IV kwartału 2021 r. Najwięcej, bo 9 proc. od 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia zapłacą ryczałtowcy, którzy uzyskują przychód w wysokości ponad 300 tys. zł rocznie. Ryczałtowcy osiągający roczny przychód w przedziale 60-300 tys. zł, zapłacą 9 proc. składki zdrowotnej od 100 proc. podstawy wynagrodzenia. W „najkorzystniejszej” sytuacji znajdą się ryczałtowcy, których przychód roczny będzie wynosił mniej niż 60 tys. zł. Oni będą wyliczać składkę zdrowotną jedynie od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Jak łatwo się domyślić, może pojawić się jednak pewien problem przy wyliczaniu składki dla ryczałtowców. Chodzi o sytuację, w której ryczałtowiec przekracza próg, od którego nalicza składkę zdrowotną od nowego wymiaru podstawy. ZUS potwierdza, że za miesiąc, w którym ryczałtowiec przekroczy próg (przy czym przychody są sumowane od początku roku), zapłaci już wyższą składkę. Z tego względu – skoro ryczałtowiec może w każdej chwili być zobowiązany do zapłaty wyższej składki – również musi wysyłać do ZUS comiesięczną deklarację ZUS DRA. Tyle, że ryczałtowcy mają jeszcze jedną opcję. I mogłoby się wydawać, że jeśli się na nią zdecydują, nie muszą wysyłać deklaracji co miesiąc.
ZUS pozostaje nieugięty i chce deklaracji nawet, gdy przedsiębiorca będzie płacić składkę w stałej wysokości
Jak przypomina „Rz”, ryczałtowcy mogą płacić składkę zdrowotną w stałej wysokości, nie przejmując się w trakcie roku tym, czy przekroczą próg, czy nie. Wystarczy, że wybiorą uproszczoną składkę – obliczaną na podstawie przychodu z poprzedniego roku. Jeśli w bieżącym roku przychód będzie niższy (i spowoduje zmianę progu w dół) – przedsiębiorcy będą mogli wystąpić o zwrot nadpłaconej składki. Jeśli wyższy – najwyżej dopłacą różnicę.
Mogłoby się zatem wydawać, że ryczałtowcy, którzy zdecydują się na opłacanie składki na podstawie przychód z poprzedniego roku, nie będą musieli wysyłać co miesiąc deklaracji do ZUS. Okazuje się jednak, że ZUS wymaga od przedsiębiorców deklaracji niezależnie od tego, czy będą płacić stałą składkę, czy też nie. Zakład twierdzi – co można zresztą przeczytać na stronie internetowej instytucji – że zasady ustalania podstawy wymiaru składki nie są czynnikiem wpływającym na zwolnienie z comiesięcznego obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych.
Oczywiście takie rozwiązanie wydaje się pozbawione sensu. Wystarczyłoby, gdyby ryczałtowiec złożył na początku roku oświadczenie, że chce płacić składkę obliczaną na podstawie przychodów z zeszłego roku. Niestety – to po raz kolejny pokazuje, że wprowadzane są rozwiązania, które zamiast ograniczyć zbędne formalności – rozbudowują je.