W decyzji z 8 listopada 2023 roku, Komisja Etyki Reklamy, działająca przy Radzie Reklamy, postanowiła skrytykować Rossmann Supermarkety Drogeryjne Polska sp. z o.o. za stosowanie na opakowaniach kosmetyków Alterra określeń wprowadzających w błąd, takich jak „neutralność klimatyczna”, „bio” oraz „wegański”.
Liczne skargi (KER/130/23 do KER/134/23) wskazywały na błędne informacje dotyczące neutralności klimatycznej i wykorzystanie terminów „bio” oraz „wegański” bez odpowiednich dowodów. Skarżący zarzucali, że Rossmann wprowadza w błąd, twierdząc, że ich produkty są neutralne dla klimatu, nie przedstawiając przy tym konkretnych dowodów.
Konkretna treść skarg przeciwko Rossmanowi
KER 130/23
Kosmetyki Alterra neutralne dla klimatu.
Podana jest informacja, że produkty są̨ neutralne dla klimatu. Nie podaje na to dowodów. I jest to oczywiste kłamstwo. Nie jest możliwe wyprodukowanie, zapakowanie (produkty są w plastiku), transportowanie i magazynowanie neutralne dla klimatu. Na niektórych produktach brakuje też informacji po polsku, co chyba jest obowiązkowe.
KER/131/23
Bio, klimaneutral, vegan, zertifiziert
Opakowanie frontowe po niemiecku. Ktoś kto nie zna niemieckiego, nie może zrozumieć. Deklaracje nie mają odniesień do źródeł i dowodów. Ani na stronie, ani na opakowaniu. Neutralność klimatyczna jest niemożliwa – wprowadzanie w błąd. Samo opakowanie to plastik. Nie da się czegoś wyprodukować, przesłać, sprzedać i użyć neutralnie dla klimatu. Wegańskie – od kiedy ropa w plastiku jest wegańska i neutralna klimatycznie. Bio – brak udokumentowania. Bio ropa? Bio plastik?
KER 132/23
Bio, klimaneutral, vegan, zertifiziert
Opakowanie po niemiecku. Brak dokumentacji do claimów. Nie ma ich na opakowaniu i na stronie. Neutralność́ klimatyczna to ekościema. Vegan to wegeściema. Nie można być́ neutralnym prowadząc produkcje, dystrybucje, magazynowanie, transport i sprzedaż̇. Można to neutralizować́, ale nie ma szans na neutralność́. Producent nie pokazuje, ile śmieci generuje w transporcie, produkcji, magazynowaniu, ekspozycji. Wegan? Gdzie? W ropie w opakowaniu?
KER/133/23
Bio, klimaneutral, vegan, zertifiziert
Brak dowodów na ogłoszenia na opakowaniu. Brak informacji na stronie i na opakowaniu. Opakowaniu wyłącznie po niemiecku w polskim sklepie. Neutralność́ klimatyczna – to ekościema. Rossman producent marki nie ma neutralności klimatycznej i nie jest to aktualnie możliwe. Nie udziela rzetelnych informacji na temat zakresów emisyjnych i śladu CO2. Nie ma linków na opakowaniu, na stronie marki nie ma żadnych wyliczeń́ badan źródeł oprócz pustych deklaracji. Wegan to z ropy i plastiku?
KER 134/23
Bio kosmetyk neutralny klimatyczne
Te produkty nie są̨ neutralne klimatycznie. Producent nie ma na to dowodów. Nie podaje konkretnych informacji oprócz okrągłych ściem. Nie ma na opakowaniu ani na stronie. W styczniu tego roku w Niemczech po przeprowadzeniu dochodzenia nakazano producentowi usunąć́ te ściemy. Nie ma prawa używać́ tych deklaracji dla całego asortymentu Alterra.
Komisja Etyki Reklamy częściowo się zgodziła, a częściowo nie wie co myśleć
Komisja, po analizie materiałów dowodowych, stwierdziła, że użycie określenia „neutralny klimatycznie” przez Rossmann jest nieuprawnione. Zespół Orzekający wskazał, że neutralność klimatyczna powinna być osiągana przez działania redukcyjne, a nie tylko kompensacyjne, jak to było w przypadku Rossmanna. Komisja dość dobitnie wskazała swoją linię rozumowania, popierając ją dowodami naukowymi: W przypadku gdy reklamodawca powołuje się na neutralność klimatyczną, powinien podejmować udokumentowane działania faktycznie obniżające ślad węglowy, bez działań kompensacyjnych (tzw. offsetów węglowych), które wg naukowego podejścia, np. w SBTi (Science Based Targets initaitve), nie są zaliczane do działań mitygujących zmiany klimatyczne.
W kwestii użycia terminów „bio” i „wegański”, Komisja stwierdziła, że nie ma wystarczających dowodów na to, że Rossmann posługuje się tymi znakami w sposób nieuprawniony. Niemniej, brak jasnych informacji na opakowaniach i stronie internetowej firmy mógł wprowadzać konsumentów w błąd.
Co ważne, Komisja Etyki Reklamy zwróciła też uwagę na możliwe naruszenie innego prawa, które jednak nie jest przedmiotem rozważań Komisji – chodzi o ustawę z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Kwestia użycia języka obcego w opisach zamieszczonych na opakowaniach produktów konsumpcyjnych wzbudziła uwagę KER, jednak nie doczekała się w konsekwencji rozstrzygnięcia w tej sprawie.
