Dziedziczenie jest nieodłączną częścią życia, może jednak przysporzyć wiele trudności, jeśli nie jest odpowiednio przemyślane i zabezpieczone. Polskie prawo spadkowe, choć precyzyjne, często stawia przed spadkodawcą i spadkobiercą pewne wyzwania, których niełatwo uniknąć. Aby proces dziedziczenia przebiegał sprawnie i zgodnie z naszą intencją, warto pamiętać o kilku błędach w dziedziczeniu, które jako spadkodawcy możemy popełnić.
Błędy w dziedziczeniu z punktu widzenia spadkodawcy
Błędy w dziedziczeniu popełniane przez spadkodawcę jeszcze za jego życia mogą prowadzić do licznych nieporozumień i konfliktów, co w efekcie może prowadzić do zupełnego niezrozumienia jego ostatniej woli. Takiego scenariusza pewnie nie życzyłby sobie nikt z nas. Jedynym sposobem na jego uniknięcie jest oczywiście poszerzanie swojej świadomości i wiedzy z zakresu prawa spadkowego. Dobrym wstępem do tego może być zapoznanie się z kilkoma przykładami błędów w dziedziczeniu z punktu widzenia spadkodawcy.
Pierwszym, i na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło oczywistym błędem, jest brak aktualizacji testamentu. Zdarza się, że ludzie tworzą testament w młodym wieku albo na pewnym etapie swojego życia i nie pamiętają o jego aktualizacji w miarę zmian, jakie zachodzą w ich życiu (np. narodziny dzieci, zmiany stanu cywilnego, rozstania). Z tego powodu dokument może stać się nieaktualny i prowadzić do nieporozumień.
Drugim błędem, właściwie ściśle związanym z poprzednim, jest brak sporządzenia testamentu. Aby testament mógł zostać zaktualizowany, musi zostać sporządzony. W naszym społeczeństwie brakuje świadomości co do znaczenia regulowania naszej ostatniej woli. Zbyt wiele osób zostawia tę kwestię przypadkowi. Nieokreślenie warunków dziedziczenia może prowadzić do sporów wśród spadkobierców.
Spisywanie testamentu
Brak sporządzenia testamentu wynika natomiast z kolejnego błędu, jaki możemy popełnić. Jest to związane z brakiem wiedzy o prawie spadkowym. Brak wiedzy najczęściej skutkuje błędnymi decyzjami. Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy z różnic między ustawowym dziedziczeniem a dziedziczeniem testamentowym. Spore grono nie wie również, na jakich zasadach odbywa się podział spadku. Istnieje też wiele błędnych przekonań co do zasad dziedziczenia. Jedną z nich jest choćby przekonanie, że na dziedziczenie może mieć wpływ zajmowanie się zmarłym spadkodawcą przed śmiercią. Wszystko to skutkuje często bardzo poważnym skomplikowaniem sytuacji spadkowej.
Takich komplikacji udałoby się uniknąć w przypadku zadbania o formalności związane z dziedziczeniem. Tu potrzebna jest nie tylko wiedza prawna, a również skorzystanie z właściwej pomocy. Formalności najczęściej sprowadzają się do sporządzenia testamentu we właściwej formie lub odpowiedniego rozdysponowania swoim majątkiem jeszcze za życia (np. poprzez umowę dożywocia lub darowiznę). Warto w sprawach spadkowych skorzystać z profesjonalnego doradztwa.
Do popełnianych błędów dziedziczenia można zaliczyć również te mniej prawne, a bardziej emocjonalne. Dziedziczenie wywołuje konflikt rodzinny; brak rozmów w tym zakresie, tajemnice czy rodzinne zależności mogą go jedynie pogłębiać. O relacje oczywiście należy zadbać, ale właściwa rozmowa i zamanifestowanie swojej ostatniej woli będzie tu na pewno bardzo pomocne. To wiąże się również z ostatnim błędem, jaki spadkodawca może popełnić. Jest z nim z pewnością brak informacji o sporządzeniu testamentu. Niestety o istnieniu testamentu może poinformować jedynie sam zainteresowany. Zarówno jeżeli został on sporządzony u notariusza, a w szczególności jeżeli jest on spisany odręcznie. Brak informacji o testamencie zmniejsza szansę na to, że nasza ostatnia wola zostanie uszanowana.