Swego czasu dla wielu osób dość sporym i brutalnym odkryciem okazał się fakt, że popularna i lubiana sieć sklepów Biedronka nie jest siecią polską.
W latach 90., jak również jeszcze na początku XXI wieku, w polskim społeczeństwie dość powszechne było przeświadczenie, że sieć sklepów o tak pięknie i swojsko brzmiącej nazwie musi być polska. To nie jeden z tych francuskich hipermarketów typu Auchan czy Carrefour, których nazwę trudno jest w ogóle poprawnie zapisać, a co dopiero wymówić. Nie – Biedronka była nasza, polska.
Biedronka – nasza, polska
I dopiero po jakimś czasie w tym samym społeczeństwie zaczęło się popularyzować przeświadczenie, że za Biedronką stoi koncern Jeronimo Martins, który tak naprawdę wywodzi się z Portugalii. Wprawdzie twórcą sieci Biedronka jest polski przedsiębiorca – Mariusz Świtalski, jednak po dwóch latach działalności, w 1997 roku, odsprzedał swoje sklepy Portugalczykom.
Być może za sprawą konkurencji, która dostrzegła potencjalny trend patriotyzmu gospodarczego, a może przypadkiem, ale z czasem informacja o portugalskim rodowodzie stała się dość powszechna. Nie dziwi zatem, że ktoś uznał jedną z reklam Biedronki za wprowadzającą w błąd. Taka oto skarga wpłynęła przed Komisję Etyki Reklamy:
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż w reklamie użyto informacje, które wprowadzają w błąd konsumentów. Ktoś kto ogląda reklamę może mieć wrażenie, że sieć tych sklepów jest w posiadaniu kapitału polskiego. A to nie jest prawda. Sądzę, że ta portugalska sieć ma na celu pozyskać klientów, którzy cenią sobie polski kapitał w trochę wykraczający po za prawdę sposób.
Jak jest Polski w Biedronce?
Przedstawiciele Jeronimo Martins Polska odnieśli się do pozostaje zarzutu wprowadzenia konsumenta w błąd co do pochodzenia reklamowanego produktu, a przez to nadużycia zaufania odbiorcy.
W ocenie Skarżonego ani poszczególne wypowiedzi klientów sieci Biedronka składające się na treść Reklamy ani też ogólny jej wydźwięk, sprowadzające się do wyrażenia subiektywnej opinii przez konsumentów będących klientami sieci sklepów Biedronka nie sugerowały „polskiego kapitału” skarżonej spółki. Przedmiotem wypowiedzi klientów sieci Biedronka zamieszczonych w Reklamie była przede wszystkim ocena sieci „Biedronka” jako sklepu przez pryzmat oferowanych produktów oraz ich cen, nie zaś struktura właścicielska skarżonej spółki.
Należy z całą stanowczością uznać, iż użycie w wyemitowanej wypowiedzi sformułowania „nasza, polska” w odniesieniu do sieci sklepów Biedronka nie nadużywa zaufania odbiorcy, ani też nie wykorzystuje jego braku doświadczenia lub wiedzy, wobec czego sformułowany przez referenta-arbitra zarzut naruszenia art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy jest bezzasadny i jako taki nie zasługuje na uwzględnienie. Powszechnie wiadomym jest fakt, iż właścicielem sieci sklepów Biedronka pozostaje spółka Jeronimo Martins Polska S.A. (dawniej: Jeronimo Martins Dystrybucja S.A.) z siedzibą w Kostrzynie. Skarżona spółka została utworzona na podstawie powszechnie obowiązującego prawa polskiego i będąc spółką prawa handlowego w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych, została zarejestrowana przez sąd powszechny w Polsce
Jako spółka prawa polskiego uiszcza podatki, w tym podatek dochodowy, w Polsce. Sieć sklepów Biedronka prowadzona jest wyłącznie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, a 9 na 10 produktów dostępnych w sieci Biedronka pochodzi z Polski. Marka sieci „Biedronka” jest bez wątpienia marką polską, co potwierdzają nie tylko sami konsumenci będący klientami sieci Biedronka, lecz również rankingi prowadzone przez media. W 2011 roku Biedronka zajęła 5. pozycję w rankingu „Najcenniejsze polskie marki” tworzonym przez dziennik „Rzeczpospolita”, który to ranking na podstawie danych finansowych oraz badania opinii konsumentów wycenia wartość najlepszych polskich marek.
Wskazując taką argumentację, Jeronimo Martins nie zgodziło się z poglądem, jakoby pojawiające się w reklamie stwierdzenie „nasza, polska” sugerowało, że sieć jest w posiadaniu kapitału polskiego. Reklama – zdaniem przedstawicieli Biedronki – miała podkreślać polski charakter sklepu, a nie jej strukturę kapitałową. Tym samym zarzut nadużywania postawy patriotyzmu gospodarczego został uznany przez przedstawicieli sklepu za chybiony.
Biedronka to portugalska sieć?
Ze stwierdzeniem, iż Biedronka jest portugalską siecią również nie stwierdzili się jej przedstawiciele, poniekąd odwołując się do argumentacji wskazanej powyżej. Zauważono bowiem, że sieć działa wyłącznie na terytorium naszego kraju za pośrednictwem spółki zarejestrowanej w Polsce. W obliczu tak przedstawionej argumentacji, Zespół Orzekający nie miał innego wyjścia, jak uznać rację Jeronimo Martins Polska.
Jednocześnie, pomimo całej słuszności zaprezentowanego wywodu, nie sposób nie zauważyć, że wnikliwe prześledzenie struktury akcjonariuszy ostatecznie w dość daleko idącym stopniu doprowadzi nas do Portugalii. I choć Biedronka jest sklepem działającym za pośrednictwem polskiej spółki, z bardzo ładną polską nazwą, być może należy pamiętać o tym na zakupach, jeżeli kierujemy się zasadami wspierania rodzimego biznesu.