Zasiłek pogrzebowy, zbiórka w rodzinie, czy sięgnięcie po własne oszczędności to najczęstsze odpowiedzi na pytanie skąd wziąć pieniądze na pogrzeb. Możliwości zdobycia środków jest jednak więcej i wcale nie chodzi tu o branie chwilówek w firmach o wątpliwej reputacji. Zainteresowani powinni zwrócić swoją uwagę na bank, ubezpieczyciela, a nawet komornika.
Skąd wziąć pieniądze na pogrzeb? Bank wypłaci je z konta zmarłego
O tym, że w przypadku śmierci osoba, która pokryła koszty pogrzebu może zwrócić się po zasiłek pogrzebowy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wszyscy wiemy. Jego wysokość od lat nie była jednak zmieniana, a obecne plany rządu w zakresie podniesienia świadczenia zasługują na pochwały, ale nadal nie wpłyną na fakt, że pochówek z zasiłku zorganizować trudno. Niekiedy jest to nawet niemożliwe.
W takiej sytuacji najbliżsi zmarłego sięgają po własne oszczędności lub proszą o sfinansowanie tego wydarzenia przez większe grono rodziny. W przypadku spadkobierców pierwsza opcja jest całkowicie uzasadniona. Wszak to oni nabywają majątek po zmarłym, a zatem są obowiązani do godnego jego pochówku. Problem zaczyna się, gdy pogrzeb zorganizuje i sfinansuje osoba spoza kręgu spadkobierców – skąd wziąć pieniądze na pogrzeb?
Rozwiązaniem, poza zasiłkiem pogrzebowym, jest wypłata środków z rachunku bankowego osoby zmarłej. Przepisy Prawa bankowego nakładają bowiem na bank obowiązek wypłaty kwoty wydatkowanej na koszty pogrzebu posiadacza rachunku osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów. Dochodzona kwota nie może jednak przekraczać kosztów pogrzebu zorganizowanego zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Chodzi tu rzecz jasna o środowisko zmarłego. W przypadku wystawnej uroczystości należy się zatem nastawić na kwestionowanie pokrycia całości kosztów przez bank.
Co ważne, możliwość wypłaty dotyczy rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej. Osoba domagająca się przekazania jej środków powinna przedstawić niezbite dowody na poniesienie wydatków z własnych środków. Paragony nie wystarczą, gdyż brakuje na nich informacji o osobie pokrywającej widniejącą na kwotę. Zdecydowanie lepszym pomysłem będzie zatem zbieranie oznaczonych imieniem i nazwiskiem faktur. Wypłacone z rachunku bankowego pieniądze na sfinansowanie pogrzebu nie wchodzą do masy spadkowej, a zatem nie trzeba się martwić o ich zwrot na rzecz spadkobierców.
Ubezpieczenie na życie może rozwiązać problem pokrycia kosztów pogrzebu
Z roku na rok liczba osób posiadających ubezpieczenie na życie rośnie. Z danych Polskiej Izby Ubezpieczeń wynika, że w 2022 roku aż 23,8 miliona Polaków wykupiło tego typu polisę chcąc finansowo zabezpieczyć swoich bliskich na wypadek śmierci. Podobnie jak w przypadku pieniędzy wypłacanych z konta bankowego zmarłego na pokrycie kosztów pogrzebu, tak i pieniądze z polisy nie są zaliczane do masy spadkowej. Tym samym zmarły jako uposażonego może wskazać dowolnie wybraną osobę, której zadaniem będzie na przykład organizacja uroczystości związanej z pochówkiem.
Osoba pokrywająca koszty ostatniego pożegnania wiedząc o posiadanym statusie uposażonego powinna zwrócić się do ubezpieczyciela z aktem zgonu. Zakład wypłaci jej pieniądze bez jakiegokolwiek dokumentowania poniesionych wydatków z tytułu organizacji pogrzebu. Zdarzeniem uruchamiającym wypłatę odszkodowania z polisy na życie jest bowiem jedynie śmierć ubezpieczonego.
Czasami wystarczy zgłosić się po pieniądze do komornika
Ten kto wyprawił pogrzeb może też domagać się zwrotu jego kosztów bezpośrednio od spadkobierców. Zgodnie bowiem z ogólnymi regułami dziedziczenia koszty pogrzebu spadkodawcy wchodzą do długów spadkowych. Nie zawsze jednak ustalenie kręgu osób dziedziczących jest proste i szybkie – niekiedy postępowania w sądzie w tym zakresie trwają latami. Istnieje jednak dość mało znany sposób na otrzymanie środków z masy spadkowej jeszcze przed jednoznacznym ustaleniem kręgu spadkobierców.
Powyższe możliwe jest w ramach procedury zabezpieczenia spadku, o której ostatnio pisałem na łamach Bezprawnika. Tym samym to rozwiązanie nie jest dostępne w każdym przypadku, a jedynie w sytuacji, gdy sąd postanowi z jakiś względów wykorzystać tę instytucję. Czynności w ramach zabezpieczenia spadku wykonuje komornik, który zgodnie z przepisami jest zobligowany do wydania sumy potrzebnej na koszty pogrzebu. W pierwszej kolejności uprawnieni do otrzymania pieniędzy są członkowie najbliższej rodziny, ale gdy nie jest to możliwe, o środki zwrócić się może każdy, kto faktycznie sfinansował pochówek.
Co ważne, w przypadku gdyby w masie spadkowej zabrakło środków finansowych na pokrycie ostatniego pożegnania, sąd może zarządzić sprzedaż przez komornika wybranego przedmiotu należącego do spadku. Uzyskane w ten sposób środki zostają przeznaczone wyłącznie na organizację pogrzebu.