Wiele osób zastanawia się, komu przysługuje odprawa od pracodawcy i w jakich okolicznościach mogą na nią liczyć.
Większość z nas pracuje na etacie. Część pracę dopiero rozpoczyna, część ma już za sobą co najmniej jedną zmianę firmy, a inni zbliżają się już do wieku emerytalnego lub chorują przewlekle lub mieli groźny dla zdrowia lub życia wypadek. W każdym z tych przypadków grozi nam utrata pracy i to z różnych powodów. W większości tego typu sytuacji zastanawiamy się komu i w jakim wymiarze przysługuje odprawa od pracodawcy.
Odprawy przysługują pracownikom w wielu przypadkach i dobrze jest o tym wiedzieć. Mogą jej oczekiwać pracownicy, których etaty są redukowane w wyniku reorganizacji zakładu pracy, ich stanowisko nie jest już w firmie potrzebne, albo pracę traci więcej osób z powodu zwolnień grupowych.
Odprawy zwykle uzależnione są od wysokości zarobków pracownika, a dodatkowo powinny zostać także uwzględnione premie, jeśli pracownik otrzymywał je regularnie. Jako, że premie zwykle nie są takie same w każdym miesiącu, to przyjmowana jest średnia z premii, które pracownik otrzymał w ostatnich 3 miesiącach. Odprawy mogą też zależeć od kontraktu zawartego przez pracownika i zapisów w nim się znajdujących lub regulaminu zakładu pracy, który określa warunki przyznawania odpraw.
Warto wiedzieć też o wysokości odprawy decyduje głównie czas pracy w danej firmie (łączny, mogą występować w nim przerwy) i nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia, które jest obowiązujące w dniu, gdy pracownik nabył prawo do otrzymania odprawy. Miesięczna odprawa przysługuje, gdy pracownik pracował w danej firmie krócej niż 2 lata. Odprawa w wysokości dwumiesięcznej wypłaty przysługują pracownikom, którzy pracowali w firmie od 2 do 8 lat. Jeśli czas pracy pracownika wynosił ponad 8 lat, to przysługuje mu odprawa w wysokości trzymiesięcznej wypłaty.
Formą odprawy jest też odprawa emerytalna. Pracownik nabywa prawa do jej otrzymania, gdy spełni warunki takie jak nabycie prawa do emerytury i w tym czasie rozwiążą umowę o pracę. Odprawa rentowa także jest formą odprawy i przysługuje pracownikom, w przypadku, gdy muszą przestać pracować ze względu na czasową lub trwałą niezdolność do pracy.
Jest też odprawa pośmiertna, która przysługuje osobom najbliższym pracownikowi, który zmarł w trakcie obowiązywania stosunku pracy. Osobami, które mogą odebrać taką odprawę, są małżonek, rodzice i niepełnoletnie dzieci lub takie, które uczą się, ale nie ukończyły 26 roku życia. Odprawę taką dzieli się po równo pomiędzy wszystkich uprawnionych do jej otrzymania. Jeśli jest tylko jedna osoba, której przysługuje taka odprawa, to otrzyma ona połowę obliczonej kwoty odprawy.
Wysokość tej odprawy od pracodawcy także uzależniona jest od stażu pracy w danym zakładzie i ma wartość jednomiesięcznych zarobków pracownika, który przepracował mniej niż 10 lat u tego pracodawcy. W przypadku gdy staż wynosi 10 do 15 lat, to przysługuje rodzinie trzykrotność wynagrodzenia, a powyżej 15 lat jest to już sześciokrotność wynagrodzenia. Odprawa pośmiertna jest niezależna od zasiłku pogrzebowego, jaki także przysługuje rodzinie.
Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracodawca nie musi wypłacać odprawy po zmarłym pracowniku, gdyż wcześniej wykupił on dla niego ubezpieczenie na życie. Odprawa nie będzie musiała zostać wypłacona w przypadku, gdy ubezpieczyciel wypłaci rodzinie kwotę, która przekraczałaby lub była równa wysokości odprawy pośmiertnej. Jeśli odszkodowanie wypłacane przez ubezpieczyciela jest niższe od odprawy pośmiertnej przysługującej pracownikowi, to pracodawca zobowiązany jest wypłacić różnicę pomiędzy nimi.
Szczegółowych informacji można też szukać w dokumentach udostępnionych przez ISAP.
Masz problemy lub wątpliwości związane z naliczeniem i wypłatą odpraw z zakładów pracy lub innymi świadczeniami i chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika? Z redakcją Bezprawnik.pl współpracuje zespół prawników specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl, a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.
Zdjęcie z serwisu shutterstock.com