Sądy nie są zgodne co do możliwości rozwiązania adopcji. Kiedy i na podstawie jakich przepisów może się to wydarzyć?
W każdej rodzinie mogą mieć miejsce problemy wychowawcze. W ciężkich przypadkach sąd może wyznaczyć np. kuratora do nadzorowania takiego domu. Co jednak kiedy patologiczne sytuacje występują w przypadku adoptowanego dziecka? Czy w przypadku jego ciągłego nagannego zachowania jest możliwość rozwiązania adopcji? Dotychczasowe orzecznictwo sądów nie pozwala jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie jednak daje wskazówki jakie warunki muszą być spełnione do zapadnięcia danego wyroku.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy mówi wyraźnie, że istnieje możliwość rozwiązania stosunku przysposabiającego jak i przysposobionego (czyli w tej sytuacji adoptowanego dziecka). Nie może się to jednak odbyć z krzywdą dla małoletniego:
Art. 125. § 1. Z ważnych powodów zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający mogą żądać rozwiązania stosunku przysposobienia przez sąd. Rozwiązanie stosunku przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka. Orzekając rozwiązanie stosunku przysposobienia, sąd może, stosownie do okoliczności, utrzymać w mocy wynikające z niego obowiązki alimentacyjne.
Największą niewiadomą są nie do końca określone tu „ważne powody”. Istnieją wobec tego rozpatrujące ją w różny sposób poglądy sądów, które zaistniałe okoliczności mogą zinterpretować jako wystarczające lub niewystarczające do rozwiązania adopcji. Według jednego z nich, same problemy wychowawcze nie są odpowiednią podstawą. Po ich wystąpieniu odpowiedniejsze są bowiem inne procedury prawne, które można stosować, także w przypadku rodzin biologicznych. Mogą to być na przykład przepisy wynikające z art. 109 k.r.o. Poparciem tego podejścia jest między innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1981 r., II CR 574/80 (LEX nr 8295):
sam fakt, iż przysposabiająca źle się poczuła w roli matki, gdyż przysposobiona nie spełniała, czy też nie mogła spełnić założonych oczekiwań układnego i bezkonfliktowego dziecka, nie stanowią ważnych powodów dających podstawę do rozwiązania stosunku przysposobienia.
Jeśli zachodzą jednak sytuacje szczególnie uciążliwe, w dodatku o charakterze ciągłym, nie jest jasno powiedziane, że rozwiązanie adopcji nie nastąpi. Za tym poglądem przemawia odmienna decyzja sądu. W wyroku II CR 390/77 (LEX Nr 8010) z dnia 12 października 1977 r. postanowiono:
niemożność wychowawczego oddziaływania przysposabiających na dorastającą przysposobioną, związanie się jej ze środowiskiem przestępczym, uprawianie nierządu i nabawienie się choroby wenerycznej, nadużywanie alkoholu, kradzieże, demoralizacja rówieśnic w zakładzie wychowawczym, ucieczki z domu i z zakładu wychowawczego, pobyt w Izbie Wytrzeźwień, co ujemnie odbiło się na zdrowiu przysposabiających, stanowi ważny powód rozwiązania stosunku przysposobienia.
Co zatem wynika z powyższych orzeczeń? Każda sprawa jest inna, a także każdy sąd jest inny. W związku z tym, że brak tu wyroków, które mogłyby stanowić inspirację i linię orzeczniczą do dalszych decyzji w tego typu sprawach, żaden przypadek nie jest z góry rozstrzygnięty. W związku z tym, w przypadku ciężkiej sytuacji rodzinnej, uznanie zasadności wniosku o rozwiązanie adopcji zależy od przebiegu rozprawy i decyzji sądu. Najlepiej wobec tego udać się o pomoc do prawnika, który oceni każdą sprawę indywidualnie i rozpatrzy ją także pod kątem odpowiedniej instancji, do której będzie ona składana. Polecamy naszych specjalistów od prawa rodzinnego, którzy w możliwie najkrótszym terminie odpowiedzą na wiadomości nadesłane na adres kontakt@bezprawnik.pl i doradzą dalsze metody działania.
