Czy program treningowy jest chroniony przez prawo autorskie? Gdy na przykład Ewa Chodakowska, Anna Lewandowska lub inny trener ułoży autorski trening, to czy inni mogą z niego korzystać i na jego podstawie prowadzić własne zajęcia?
Program treningowy chroniony przez prawo autorskie? Tak, jeśli jest utworem
Utwór to, zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Kiedy zatem program treningowy będzie można uznać za utwór? Po pierwsze wtedy, gdy w programie można wyodrębnić przynajmniej minimalne przejawy działalności twórczej. W przypadku programu treningowego taką działalnością może być np. autorska modyfikacja pewnych ćwiczeń czy ułożenie ich w nowej kolejności. Może to być także np. wykorzystanie nowych sprzętów. Jak widać – nikt nie każe nikomu toczyć na nowo koła. Należy jednak pamiętać, że program treningowy musi mieć cechy indywidualności i oryginalności.
Aby program treningowy można było uznać za utwór, musi jednak być spełniona także druga przesłanka, czyli ustalenie. Ustalenie utworu to np. jego nagranie, spisanie czy nawet zaprezentowanie go publiczności. Dopóki program treningowy nie będzie ustalony – choćby był w pełni działalnością twórczą – nie będzie utworem w rozumieniu prawa autorskiego.
Program treningowy jako utwór. Jaka ochrona przysługuje jego twórcy?
Przyjmijmy jednak, że dany program treningowy chroniony przez prawo autorskie już jest. Jakiego rodzaju jest to ochrona? Po pierwsze – inny trener personalny nie będzie mógł go w całości wykorzystać ani tym bardziej przedstawić jako swojego. Zakładamy bowiem, że autor treningu nie przenosi na nikogo autorskich praw majątkowych. Tym samym posiada wyłączne prawa do korzystania z utworu jakim jest trening oraz do rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także do wynagrodzenia na podstawie utworu.
Co grozi trenerowi, który przywłaszczy sobie taki program? Odpowiedź znajdziemy w art. 115 ust. 1:
Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
Pozostaje też kwestia odszkodowania za naruszenie praw autorskich.
Warto pamiętać, że w takim wypadku trener personalny będzie mógł powołać się również na art. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W takiej sytuacji będziemy mieć do czynienia z naśladownictwem produktów, co stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Naśladownictwo jest natomiast zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.