Jak wynika z danych ZNP, ogólnopolski strajk nauczycieli obejmuje swoim zasięgiem 79,725% szkół i przedszkoli. Choć w świetlicach niektórych szkół będzie prowadzona opieka nad dziećmi podczas strajku, liczne instytucje zadeklarowały pomoc dla rodziców.
Opieka nad dziećmi podczas strajku
W placówkach, w których wszyscy pracownicy uczestniczą w proteście, nie może być mowy o zajęciach opiekuńczych. Inaczej sytuacja wygląda w tych szkołach, w których część pedagogów zadeklarowała chęć pracy. Wybrani nauczyciele wówczas będą prowadzić zajęcia w szkolnych świetlicach. Może się to jednak okazać problematyczne – jeden pedagog może sprawować opiekę nad grupą składającą się z maksymalnie 25 dzieci. Takiej funkcji nie może pełnić pracownik administracyjny bez przygotowania pedagogicznego. Oznacza to, że nie wszyscy uczniowie będą mogli przebywać w szkołach. Opieka nad dziećmi podczas strajku jest problemem zwłaszcza w przypadku małych dzieci, które nie mogą zostać same w domu. O pomoc w zorganizowaniu pomocy dla rodziców zaapelowały samorządy, swoją prośbę kierując głównie do instytucji kulturalnych.
Opieka nad dziećmi podczas strajku: Warszawa
W stolice 176 szkół zadeklarowało możliwość przeprowadzenia zajęć opiekuńczych dla choćby grupy dzieci. Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, napisał na swoim Twitterze, że miasto wesprze rodziców podczas strajku. W tym celu funkcjonuje specjalny miejski sztab kryzysowy, a także zespoły w poszczególnych dzielnicach. Prowadzony jest nabór wolontariuszy, którzy będą przez burmistrzów poszczególnych dzielnic oddelegowywani do konkretnych placówek.
Pracownicy miejskich placówek mogą przychodzić do pracy z dziećmi. Dotyczy to między innymi Tramwajów Warszawskich, których rzecznik Maciej Dutkiewicz poinformował, że ponad 30% motorniczych jest rodzicami dzieci między drugim a ósmym rokiem życia. Bez specjalnych udogodnień dla rodziców ruch w stolicy mógłby być znacznie utrudniony. W Szkole Głównej Handlowej zostaną uruchomione zajęcia dla dzieci pracowników miedzy dziewiątą a siedemnastą – dzieci przebywające na zajęciach powyżej czterech godzin otrzymają ciepły posiłek. Podobne działania podejmowane są w wielu innych polskich miastach. Między innymi ZUS zaproponował pracownikom z całej Polski możliwość przychodzenia z dziećmi do pracy.
Dzięki współpracy z instytucjami kulturalnymi te dzieci, którymi nie mogą zająć się rodzice, zostaną objęte ofertą edukacyjną. Na stronie urzędu miasta można wyszukać w okolicy instytucję, która przyjmie dzieci w danej grupie wiekowej w wybranych dniach. Co ważne, ośrodki z reguły nie zapewniają opieki. Dzieci na zajęcia muszą przyjść z rodzicem lub opiekunem.
Oferta jest jednak szeroka. Obejmuje przede wszystkim młodzieżowe domy kultury, w których odbywać się będą zajęcia tematyczne. Liczne placówki muzealne i edukacyjne zorganizują zajęcia lub zapewnią bezpłatny wstęp – w tym Muzeum Żydów Polskich POLIN (do którego uczniowie z opiekunami będą mieli bezpłatny wstęp na hasło „Nauczyciele” – poza wtorkiem, kiedy muzeum jest nieczynne) czy Centrum Nauki Kopernik. W akcję zaangażowały się również biblioteki, czytelnie i placówki sportowe.
Wrocław
Jacek Sutryk zaapelował do wrocławskich przedsiębiorców o pozwolenie rodzicom na przychodzenie do pracy z dziećmi, o ile jest taka możliwość. Podobnie jak w Warszawie, pracownicy urzędu oraz spółek miejskich będą mogli skorzystać z takiego udogodnienia.
Miasto przeznaczy pół miliona złotych na organizację zajęć dla dzieci podczas strajku. Po rozmowach z lokalnymi instytucjami kulturalnymi i sportowymi stworzono lista 23 placówek, które przygotują specjalną ofertę zajęć dla dzieci. Są to między innymi wrocławskie ZOO, Aquapark, Hydropolis, Młodzieżowe Centrum Sportu czy Teatr Capitol. Zwiedzić będzie można Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne i Wrocławski Park Technologiczny. Wsparcie zaproponowali też prywatni trenerzy i instruktorzy sportowi, współpracujący z miastem, a także organizacje pozarządowe. Rodzic bezpośrednio w szkole może zgłosić potrzebę zorganizowania zajęć dla dziecka, natomiast dyrekcja przygotuje listę uczniów dla konkretnej instytucji.
Poznań
W Poznaniu na czas strajku funkcjonuje infolinia – 61 88 88 680. Pod tym numerem między 7:30 a 20:00 w dni robocze, a także w niedzielę od godz. 12 do 20 rodzice mogą uzyskać informację na temat tego, które szkoły biorą udział w strajku i jaka jest oferta zajęć dla dzieci. Takie wiadomości miasto będzie też zamieszczać na swojej stronie internetowej; można będzie je również uzyskać w szkołach.
Około trzydziestu instytucji uruchomiło ofertę dla dzieci – między innymi Teatr Polski, w którym prezydent Jaśkowiak przeprowadzi zajęcia z religii, Biblioteka Raczyńskich czy Galeria Arsenał. Opieka nad dziećmi podczas strajku zapewniana przez osiedlowe domy kultury jest pełna – nie wymaga przyjścia z rodzicem.
Łódź
„MOSiR gotów jest przyjąć nawet do trzystu uczniów czy przedszkolaków każdego dnia, zaś teatry i muzea nawet do 400”, oświadczył Onetowi wiceprezydent Łodzi Tomasz Trela. Wymienić tu należy Teatr Arlekin, Centrum Kultury Młodych, Muzeum Nauki i Techniki, Planetarium czy Poleski Ośrodek Sztuki. Zajęcia te nie mają charakteru opiekuńczego – dzieci muszą przyjść na nie z opiekunem. Biorąc pod uwagę, jak wiele dzieci będzie potrzebowało organizacji czasu, warto wcześniej zadzwonić do danej instytucji i spytać o dostępność miejsc.
Magistrat zaapelował do lokalnych pracodawców o umożliwienie pracownikom zabierania dzieci do miejsca pracy.
Kraków
W około połowie krakowskich szkół w poniedziałek odbyły się zajęcia o charakterze opiekuńczym, z których skorzystało 2,4 tysiąca uczniów. W niektórych szkołach wydawane są obiady.
Odbywają się zajęcia w wybranych placówkach kulturalnych, których pełną listę można znaleźć pod tym adresem. Taką ofertę przygotowały między innymi Instytut Dialogu Międzykulturowego, Biblioteka Kraków, Ogród Doświadczeń, Centrum Kultury Podgórza, MOCAK czy Muzeum Krakowa. Magistrat przypomina, że zapewnienie transportu oraz opieki podczas zajęć należy do obowiązków rodzica.
Trójmiasto
W Gdańsku powołano sztab kryzysowy. Na bieżąco powstaje lista instytucji, które pomogą placówkom oświatowym i rodzicom, miasto tworzy też bazę wolontariuszy i emerytowanych nauczycieli, którzy chcą i mogą zaopiekować się dziećmi. UM podkreśla, że nie jest możliwe zapewnienie opieki wszystkim dzieciom i uniknięcie chaosu podczas strajku.
Gdańskie Centrum Kontaktu udzielać będzie informacji pod numerem 58 52 44 500, natomiast oferta miejskich placówek będzie zamieszczana na Gdańskiej Platformie Edukacyjnej. Ofertę zaproponowało Muzeum Archeologiczne, Filharmonia Bałtycka, Opera Bałtycka, Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, Teatr Wybrzeże w Gdańsku czy gdańska Biblioteka Publiczna. Listę znaleźć można pod tym adresem.
Deska ratunkowa – urlop
Sytuacja wygląda podobnie także w innych polskich miastach, a odpowiednich informacji należy szukać na stronie samorządu. Jeśli jednak zaproponowane rozwiązania nie są wystarczającym wsparciem, rodzic może skorzystać z urlopu na dziecko zdrowe (dwa dni w roku, dziecko do lat 14), zasiłku opiekuńczego (60 dni na dziecko poniżej 8 lat, 14 dni na dziecko powyżej 14 lat; zasiłek w wysokości 80% wynagrodzenia), urlopu wypoczynkowego czy urlopu na żądanie (4 dni w roku).
Co ciekawe – choć strajk przynosi straty dla gospodarki, niektórzy przedsiębiorcy mogą się na nim wzbogacić; w licznych polskich miastach pojawiają się oferty… półkolonii strajkowych. Opieka nad dziećmi podczas strajku może być dla nich wręcz opłacalna.