Wypłata wynagrodzenia to jeden z obowiązków, jakie ma wobec pracowników przedsiębiorca. Prawo jednak jasno mówi, że przede wszystkim powinno odbyć się to przelewem. Jeżeli pracownik chce, by miała miejsce wypłata wynagrodzenia do ręki, to musi najpierw złożyć odpowiedni wniosek.
Chociaż większość z nas na co dzień używa już konta bankowego i woli otrzymywać wynagrodzenie na rachunek bankowy, to zdarzają się jeszcze sytuacje, gdy pracownik lub pracodawca woleliby, by odbywało się to do rąk własnych zatrudnionego.
Przy zatrudnianiu pracownika najlepiej od razu uzyskać numer konta, by móc tam przelewać wynagrodzenie
Wypłata wynagrodzenia do ręki nie jest jednak taka prosta jak kiedyś. Do 2019 roku było tak, że to właśnie taka forma zapłaty za pracę była traktowana jako podstawowa. Jednak już od ponad dwóch lat mamy do czynienia z przepisami, które mówią, że przede wszystkim wynagrodzenie powinno być przelewane na konto bankowe. Wskazuje na to art. 86 punkt 3 Kodeksu Pracy:
Wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.
Z przepisu wynika więc, że przy zatrudnieniu pracownika powinniśmy uzyskać od niego numer konta, by móc minimum raz w miesiącu przelewać mu określone wynagrodzenie. Jeżeli wypłata miałaby być otrzymywana do ręki, to sam pracownik najpierw musi wystąpić z takim wnioskiem.
Oznacza to też, że pracodawca nie może samemu zdecydować, że w jego miejscu pracy wszystkie wynagrodzenia będą rozliczane w postaci gotówkowej. Wymusza to poniekąd, by posiadał on rachunek bankowy. Jeżeli ktoś prowadzi jednoosobową działalność, to nie musi jednak od razu zakładać konta firmowego, chociaż wielu przedsiębiorców się na to decyduje, by oddzielić finanse prywatne od tych związanych z pracą.
Oczywiście, jeżeli pracownik odmówi podania numeru konta, a następnie nie złoży żadnego wniosku, o to by miała miejsce wypłata wynagrodzenia do ręki, to pracodawca i tak powinien wypłacić mu pieniądze w gotówce. Istotniejsze jest bowiem samo wypłacenie należnych pieniędzy niż to, w jaki sposób to się uczyni. Nie pozostawienie pieniędzy do dyspozycji pracownika może skutkować skargą do Państwowej Inspekcji Pracy, która raczej nie uzna za usprawiedliwione, jeżeli ktoś będzie próbował się bronić, że przez brak formalnej informacji od pracownika, nie wiedział, w jaki sposób wypłacić mu pieniądze.
Wypłata wynagrodzenia do ręki tylko na wniosek pracownika
W Kodeksie Pracy nie jest zapisane, kiedy taki wniosek o wypłatę do ręki powinien być złożony i co konkretnie musi zawierać. Wydaje się jednak, że takie oświadczenie nabiera mocy w momencie złożenia przez pracownika, więc jeżeli ktoś wypłaca wynagrodzenia do końca miesiąca i otrzyma taki druk 28 sierpnia, to już najbliższe wynagrodzenie powinien przekazać w taki sposób.
Nie ma też za bardzo możliwości, by pracodawca mógł odmówić wypłaty wynagrodzenia w określony sposób. Jeżeli pracownik wybierze taką formę rozliczenia i złoży stosowne pismo, to przedsiębiorcy pozostaje się dostosować.
Kodeks Pracy zezwala, by przelewać wynagrodzenie na konto małżonka lub innej osoby trzeciej
Część pracowników może nie posiadać bankowego konta i dlatego nie będzie chętna do tego, by otrzymywać wynagrodzenie przelewem. Warto jednak zauważyć, że nie ma przeciwwskazań, by na przykład wypłatę męża pracodawca przelewał na konto żony, jeżeli tylko ona w małżeństwie posiada konto bankowe. Podobnie będzie zresztą w przypadku na przykład związku nieformalnego.
Oczywiście najlepiej, aby pracownik złożył odpowiednie pismo, gdzie upoważnia do tego, by jego wynagrodzenie było przelewane na konto osoby trzeciej. Pracodawca powinien zachować taki wniosek w teczce osobowej zatrudnionego, by w razie np. ewentualnego konfliktu z pracownikiem móc udowodnić, że przelewał wypłatę na konto innej osoby na wyraźną prośbę.
Umowy cywilnoprawne nie korzystają z przepisów zawartych w Kodeksie Pracy
Przepisy Kodeksu Pracy nie dotyczą umów cywilnoprawnych, dlatego wynagrodzenie za umowę zlecenia lub dzieła może być wypłacane w takiej formie i terminie, który jest najbardziej odpowiedni dla obu stron.
Nie ma więc przeciwwskazań, by odbywało się to nie przelewem, a gotówką i nie ma potrzeby składania wtedy żadnych dodatkowych oświadczeń. Podobnie jest z terminem wypłaty. Przy umowie o pracę Kodeks Pracy wymusza, by wynagrodzenie było wypłacane minimum raz w miesiącu. Kodeks cywilny, który obowiązuje przy umowach cywilnoprawnych, nie nakłada takich obostrzeń i pozwala np. na podpisanie umowy o dzieło czy zlecenia na kilka miesięcy, gdzie wynagrodzenie zostanie wypłacone raz, po zakończeniu umowy.