Testament notarialny staje się coraz popularniejszą formą uzewnętrzniania rozporządzeń na wypadek śmierci. Nie dzieje się tak bez powodu: testament notarialny z natury usuwa wiele problemów i zagrożeń, które pojawiają się przy testamencie własnoręcznym.
Dlaczego warto sporządzić testament u notariusza
Rodzajów testamentów w Polsce jest kilka, a zasadniczo dzielimy je na zwykłe i szczególne. Najczęściej wykorzystywaną formą jest testament holograficzny (sporządzany własnoręcznie przez testatora). Niemniej testament notarialny także zyskuje na znaczeniu. Czym jest testament notarialny? Możliwość jego sporządzenia wynika z art. 950 Kodeksu cywilnego.
Przepisy tej ustawy nie określają jednak szczegółów. Chcąc więc dowiedzieć się technicznych szczegółów, należy zajrzeć do ustawy Prawo o notariacie i regulacji dotyczących czynności notarialnych. Sam koszt sporządzenia testamentu notarialnego zależy od jego treści. Najtańszy będzie taki, który określa jedynie osobę powołaną do spadku, a umieszczenie tam kolejnych zapisów wpływać będzie na wysokość należnej opłaty.
Testament notarialny jest bardzo korzystny: dla samego testatora, ale i potencjalnych spadkobierców. Po pierwsze, odnosząc się do samych przepisów prawa, testament notarialny – w przeciwieństwie do własnoręcznego – umożliwia dokonanie w nim zapisu windykacyjnego. Jest to zapisanie określonych przedmiotów w testamencie w taki sposób, że stają się one od razu własnością zapisobierców.
Sporządzenie testamentu przed notariuszem ma ponadto szczególny wymiar dla samej osoby, która chce dokonać rozporządzeń na wypadek śmierci. Osoba, która staje przed notariuszem, raczej nie podejmuje pochopnej decyzji. Sam notariusz jest w stanie wytłumaczyć skutki przesunięć majątkowych po śmierci. Przyczynia się to do tego, że wola osoby jest najpełniej odzwierciedlona.
Rejestr testamentów
Testament notarialny (jego oryginał) ma charakter dokumentu urzędowego i przechowywany jest w kancelarii notarialnej. Do tego trafia on do internetowego rejestru, czyli Notarialnego Rejestru Testamentów. Wyłącza to – dosyć częstą – sytuację, w której testament nagle ginie, zostaje sfałszowany bądź w ogóle nie może zostać odnaleziony. Można uznać, że notarialny zawsze istnieje i można go bez przeszkód zlokalizować.
Opisywana forma testamentu z natury – i dlatego, że jego treść opracowywana jest przez wykwalifikowanego prawnika – jest pozbawiona niejasności. Także błędów formalnych. Wybierając sporządzenie testamentu u notariusza jest więc szybko, sprawnie, z gwarancją bezpieczeństwa (w zakresie treści i samego istnienia testamentu), a ponadto pojawia się możliwość dokonywania zapisów windykacyjnych.
Warto pamiętać, że oryginał testamentu jest przechowywany przez notariusza przez 10 lat, a następnie trafia do archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu rejonowego. Tak samo dzieje się w sytuacji, gdy kancelaria notarialna przestaje istnieć.
Notariusz może także sporządzić i wystawić akt notarialny poświadczenia dziedziczenia (APD), który trafia do Rejestru Spadkowego. Dokument taki można wystawić jeżeli dziedziczenia opiera się o testament notarialny. Taka procedura jest szybsza i tańsza względem sądowego nabycia spadku.
