W związku z napaścią Rosji na Ukrainę wiele osób zaczęło zastanawiać się, co zrobiłoby, gdyby dostało informację o mobilizacji. Zgłoszenie zmian do Wojskowej Komisji Uzupełnień to obowiązek, o którym mało kto pamiętał. Dotyczył on nie tylko adresu zamieszkania. Nowa ustawa z marca tego roku sporo zmieniła w tej kwestii.
Każdy mężczyzna, który skończył 18 lat, ma przeprowadzaną kwalifikację wojskową. To ona określa czy nadaje się do ewentualnej służby wojskowej i przypisuje mu odpowiednią kategorię.
Kategorie wojskowe obowiązujące w Polsce
- A – zdolny do czynnej służby wojskowej;
- B – czasowo niezdolny do czynnej służby wojskowej;
- D – niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju;
- E – trwale i całkowicie niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w czasie ogłoszenia mobilizacji w czasie wojny.
Obecnie pobór wojskowy jest w Polsce zawieszony, dlatego dla wielu młodych obywateli jedyną stycznością z wojskiem będzie właśnie komisja wojskowa. Nie oznacza to jednak, że wojsko o nich zapomina. Każdy jest wprowadzony do ewidencji wojskowej i ma z tego powodu określone obowiązki.
Jeden z nich dotyczy sytuacji, kiedy to osoba podlegająca stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, zmienia miejsce pobytu stałego lub czasowego (trwającego powyżej trzech miesięcy) pomiędzy dniem ogłoszenia kwalifikacji wojskowej, a dniem jej faktycznego rozpoczęcia. Wtedy musi ona zgłosić się do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, gdzie się przeprowadza, by ten wyznaczył jej termin przeprowadzenia kwalifikacji.
Dane do ewidencji wojskowej MON pozyskuje automatycznie. Zgłoszenie zmian do Wojskowej Komisji Uzupełnień już nie jest obowiązkowe
Dawniej o każdej dłuższej zmianie miejsca zamieszkania lub nawet zmianie wykształcenia każdy zdolny do służby miał obowiązek powiadomienia wojskowej komisji uzupełnień. Obecnie jednak, wraz z wprowadzeniem Ustawy o obronie Ojczyzny z 11 marca 2022 roku ten martwy przepis przestał obowiązywać.
Ewidencja osobowa, którą prowadzi Minister Obrony Narodowej, gromadzi wiele informacji o każdym zdolnym do służby. Poza podstawowymi danymi są tam też dane dotyczące stanu cywilnego, dane dotyczące wykształcenia i zawodu wyuczonego, a także dotyczące zatrudnienia lub informacji o prowadzonej działalności gospodarczej.
Dane te, jak zostało zapisane w Ustawie o obronie Ojczyzny, są przekazywane do ewidencji automatycznie przez odpowiednie służby na mocy porozumień pomiędzy Ministrem Obrony Narodowej, a
1) ministrem właściwym do spraw informatyzacji – w sprawie rejestru PESEL,
2) ministrem właściwym do spraw informatyzacji – w sprawie centralnej ewidencji kierowców,
3) Ministrem Sprawiedliwości – w sprawie Krajowego Rejestru Karnego.
Oznacza to, że osoby, które nie są czynnymi żołnierzami, ale podlegają pod obowiązek służby wojskowej, nie muszą już, jak to miało miejsce przy przepisach obowiązujących jeszcze w poprzednim roku, zawiadamiać samemu wojska, a wszystko to dzieje się automatycznie. W przypadku mobilizacji należy więc się spodziewać, że ewentualne powołania będą odpowiednie dla każdego, w zależności od jego wykształcenia i sytuacji życiowej.