Spisanie testamentu jest łatwiejsze, niż mogłoby się nam wydawać, jednak wciąż wiele osób popełnia w tym zakresie kardynalne błędy. Jak napisać testament, aby ten był ważny? Bardzo prosto. Po pierwsze, trzeba spisać go własnoręcznie. Następnie należy go własnoręcznie podpisać. Warto również dodać datę jego sporządzenia, jednak jej brak nie zawsze powoduje nieważność testamentu.
Sporządzenie testamentu jest naprawdę dziecinnie proste, jeżeli tylko pamięta się o kilku prostych zasadach. Najważniejsze z nich, to napisanie testamentu własnoręcznie i złożenie własnoręcznego podpisu pod swoją ostatnią wolą. Co ciekawe, wcale nie trzeba spisywać jej na kartce papieru.
Jak napisać testament? Odręcznie!
Najczęstszym błędem przy sporządzaniu testamentu jest brak własnoręcznego napisania swojej ostatniej woli. Jeżeli wydrukujemy treść testamentu i własnoręcznie podpiszemy, taki testament będzie nieważny. Całość musi być napisana odręcznie, w przeciwnym przypadku dokument nie będzie przedstawiał sobą żadnej wartości.
Warto pamiętać, że w testamencie odręcznie musi być napisane dokładnie wszystko. Jakiekolwiek drukowane wstawki sprawiają, że zachodzi nieważność testamentu, ostatnia wola spadkodawcy nie będzie mogła więc zostać zrealizowana.
Nie zapominajmy również o najważniejszym. Testament musi być spisany odręcznie, w dodatku przez testatora. Jeżeli dziadek nakaże wnuczce spisać swoją ostatnią wolę, a sam tylko złoży pod dokumentem podpis, treść testamentu będzie nieważna. I nie pomoże w tym przypadku żadne upoważnienie, ponieważ przepisy nie dopuszczają możliwości dokonania tej czynności przez przedstawiciela lub pełnomocnika. Jeżeli testator jest więc sparaliżowany bądź nie jest w stanie pisać, pozostają inne formy sporządzenia testamentu (na przykład testament notarialny lub testament ustny).
Na czym napisać testament? Na czymkolwiek
Większość osób zakłada, że testament należy sporządzić na czystej, eleganckiej kartce papieru. Oczywiście, wtedy prezentuje się doskonale, jednak w praktyce testament można napisać na czymkolwiek. Przykładowo, w przypadku poczucia, że zbliża się nieuchronne i braku w domu kartek oraz długopisów, testament można nawet zapisać farbą na ścianie (oczywiście tylko i wyłącznie własnoręcznie). Testament można napisać również w zeszycie, na gazecie, czy nawet na papierze toaletowym. Ważne jednak, aby nośnik przetrwał próbę czasu, bo testament musi być czytelny.
Oczywiście w przypadku spisania testamentu farbą na ścianie lub długopisem na papierze toaletowym można podważać poczytalność testatora. Jednak w praktyce, jeżeli osoba taka nie borykała się z problemami psychicznymi i zwyczajnie miała skłonność do żartów, bądź też śmierć nastąpiła szybko, w związku z czym raczej wizyta w sklepie w celu zakupu kartki papieru i długopisu byłaby niemożliwa, nic nie zagraża ważności testamentu.
Jak napisać testament? Najlepiej z datą
Spisując swoją ostatnią wolę, dobrze jest opatrzyć dokument datą. W przeciwnym razie mogą pojawić się pewne problemy. Oczywiście, brak daty nie powoduje bezwzględnej nieważności testamentu. Jeżeli jednak spadkodawca sporządził kilka testamentów, zgodnie z obowiązującymi przepisami, moc ma tylko ten ostatni (chyba że zapisy obu dokumentów nie wykluczają się wzajemnie, a jeden testament jest jakby uzupełnieniem drugiego). Jeżeli jednak testamenty wzajemnie się wykluczają, w przypadku braku daty nie ma możliwości stwierdzenia, który z nich był spisany później, w związku z czym dokumenty nie będą miały mocy.
Co ciekawe, data na testamencie może być jedynym elementem drukowanym tego oświadczenia woli. Wyraził to Sąd Najwyższy w postanowieniu z 2004 roku (I CK 306/4):
Jest niesporne, że testament własnoręczny powinien być opatrzony datą także napisaną własnoręcznie. Brak daty – tj. brak własnoręcznie wpisanej przez spadkodawcę daty, nie pociąga za sobą nieważności testamentu, jeżeli nie wywołuje wątpliwości, o których mowa w § 2 art. 949 k.c. Ustawa nie wiąże jednakże żadnych skutków z wpisaniem pod treścią testamentu, podpisaną przez spadkodawcę, zapisu określającego datę, sporządzonego nie własnoręcznie przez spadkodawcę. Skoro więc testament niezawierający jednego elementu – daty własnoręcznie wpisanej – nie rodzi skutku w postaci nieważności, o ile zachowane są warunki określone w § 2 art. 949 k.c., to nie ma podstaw do twierdzenia, że testament, pod którym umieszczona została data napisana w sposób inny niż własnoręcznie, taki skutek wywołuje.
