Powraca temat Konta Mieszkaniowego – tym razem jednak nie za sprawą interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich, którą niedawno opisywaliśmy, a ze względu na zmiany na poziomie ustawowym. Jak wynika z projektu ustawy mieszkaniowej, która trafiła już wreszcie do Sejmu, rząd planuje obniżyć dolny próg comiesięcznych wpłat i znieść limit wieku dla oszczędzających. Jak miałoby to wyglądać w praktyce?
Wysoka premia, niska popularność. Konto Mieszkaniowe nigdy nie podbiło serca Polaków
Konto Mieszkaniowe, wprowadzone w 2023 r. jako drugi filar programu „Pierwsze Mieszkanie”, od początku miało być mniej kontrowersyjną alternatywą dla dopłat do kredytów w ramach Bezpiecznego Kredytu. Co istotne, w przeciwieństwie do Bezpiecznego Kredytu, Konto Mieszkaniowe funkcjonuje nadal – i teoretycznie ma wspierać Polaków w oszczędzaniu na zakup pierwszej nieruchomości.
Jak działa program? Do oprocentowania oferowanego przez bank państwo dokłada coroczną premię, której wysokość jest uzależniona od inflacji lub wzrostu cen mieszkań. Warto przy tym zaznaczyć, że premia za 2023 r. wyniosła aż 15 proc., natomiast za 2024 – 14,1 proc. (a trzeba pamiętać, że dolicza się do tego jeszcze oprocentowanie bankowe). Tym samym oszczędzanie w ramach Konta Mieszkaniowego można uznać za więcej niż opłacalne.
Mimo tak atrakcyjnych warunków, program nie zdobył szerokiej popularności. Jak podaje Interia Biznes, z danych Banku Gospodarstwa Krajowego wynika, że od początku jego funkcjonowania założono zaledwie 7,9 tys. kont. Dlaczego tak się stało? Jak wskazują eksperci, barierą dla wielu osób, zwłaszcza tych na początku kariery zawodowej, mógł być wysoki próg minimalnej miesięcznej wpłaty, wynoszący 500 zł. Dla osób, które jednocześnie muszą ponosić koszty najmu, regularne odkładanie takiej kwoty mogło stanowić spore wyzwanie.
Rząd zmieni zasady. Ale nie wiadomo, czy to zachęci obywateli do korzystania z programu
Rządzący postanowili zatem zmienić zasady programu, tak, by zachęcić więcej osób do prowadzenia Konta Mieszkaniowego. Po pierwsze, minimalna kwota miesięcznej wpłaty ma zostać obniżona z 500 zł do 300 zł.
Drugą istotną zmianą jest podniesienie ustawowego minimalnego wskaźnika rocznej premii mieszkaniowej – z 0,01 do 0,04. Ma to zapewnić realne wsparcie oszczędzających nawet w latach, gdy inflacja i wzrost cen mieszkań wyhamują; po zmianach premia doliczana do oprocentowania bankowego wyniesie co najmniej 4 proc.
Oprócz tego projekt zakłada również całkowite zniesienie górnej granicy wieku (obecnie 45 lat) dla osób chcących założyć konto.
Co jednak istotne, brakuje zmian dotyczących maksymalnego limitu wpłaty; niedawno w związku z tą kwestią interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich. Na ten moment nie wiadomo, czy rządzący wezmą pod uwagę jego apel o zwiększenie limitu.
