Czy prawo do zachowku jest dziedziczne?

Prawo Rodzina Dołącz do dyskusji (21)
Czy prawo do zachowku jest dziedziczne?

Dziedziczenie prawa do zachowku. Czy rzeczywiście prawo do zachowku jest dziedziczne przez wszystkich?

Prawo do zachowku – czy może być dziedziczne?

W pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie czym w zasadzie jest prawo do zachowku, a czym z kolei roszczenie z tytułu zachowku. Zachowek to instytucja prawa spadkowego, której celem jest majątkowe zabezpieczenie osób najbliższych spadkodawcy. Problematyka kwestii związanych z tematyką zachowku jest niezwykle rozbudowana. Na łamach Bezprawnika wielokrotnie poruszaliśmy ten temat starając się go przybliżyć możliwie najprościej wszystkim zainteresowanym. Niniejszy tekst poświęcony będzie kwestiom związanym z prawem do dziedziczenia zachowku, w przypadku innych zapytań odsyłam do wcześniejszych wpisów.

Prawo do zachowku – wyróżnia je osobisty charakter, co oznacza, że jest bezpośrednio związane z osobą uprawnionego. Dodatkowo należy podkreślić, że prawo do zachowku jest niezbywalne oraz niedziedziczne. To z prawa do zachowku możemy kolejno wywodzić roszczenie o zachowek. Jednak w tym wypadku, samo roszczenie nie jest wyłącznie powiązane z osobą uprawnionego, a tym samym jest dziedziczne.

O roszczeniach z tytułu zachowku możemy mówić w sytuacjach, w których osoby to osoby uprawnione do jego uzyskania umarły przed wypłatą zachowku. Jednak sam schemat dziedziczenia zachowku znacznie różni się od dziedziczenia innych wierzytelności jak te, które wynikają np. z umów. W przypadku umowy najmu czy umowy pożyczki spadkobiercy wstępują przejmując prawa oraz obowiązki zmarłego.

Inaczej jest jednak w przypadku zachowku. Roszczenie o zachowek jest wprawdzie dziedziczone, lecz wyłącznie przez osoby, które znajdowały się w kręgu osób uprawnionych do zachowku po spadkodawcy. Dodatkowo, należy pamiętać, że w sytuacji gdy potencjalny uprawniony do zachowku ma więcej niż jednego spadkobiercę, jedynie część z nich odziedziczy roszczenie o zachowek. W pozostałej części nieodziedziczone roszczenie wygasa.  Oznacza to, że uprawnieni do dziedziczenia zachowku nabywają należną im część roszczenia o zachowek, proporcjonalną do części, jaka przysługuje im w majątku spadkowym. Ponadto, możliwa jest sytuacja, w której roszczenie o zachowek całkowicie wygaśnie. Stanie się tak w sytuacji, gdy zabraknie uprawnionych do jego dziedziczenia.

Przedawnienie zachowku

Należy podkreślić, że roszczenia o zachowek przedawniają się z upływem 5 lat. Okres ten liczymy od dnia ogłoszenia testamentu. Jest to generalna zasady, od której w pewnych, określonych okolicznościach dochodzi do wyjątków. Przykładem odstępstwa od niej będzie sytuacja, w której wystąpią komplikacje tj. istnienie kilku testamentów. Bardzo często spadkodawcy – czasami nieświadomie – zostawiają więcej niż jeden testament. Wówczas, w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie, który z testamentów należy uznać za ważny. Jest to kluczowe, z uwagi na fakt, iż prowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, którego przedmiotem jest nieważny testament doprowadzi do jego umorzenia, a dziedziczenie nastąpi na podstawie ustawy.