Spadek najczęściej kojarzymy z otrzymaniem nieruchomości bądź środków finansowych po śmierci bliskiej osoby. Czasem w masie spadkowej znajdują się długi i spadkobiercy podejmują decyzję o zrzeczeniu się spadku. Czy dziedziczenie kredytu również należy do tej drugiej kategorii?
Dziedziczenie kredytu a rodzaj sukcesji
Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Jak najbardziej więc do masy spadkowej zaliczają się zobowiązania finansowe zaciągnięte przed śmiercią np. kredyt. Biorąc pod uwagę fakt, że 10 tys. zł za metr kwadratowy to średnia cena mieszkania od dewelopera w dużym mieście, a także fakt wszechobecnych kredytów, takich sytuacji może być coraz więcej.
Rozważając zawiłości, jakimi obarczone jest dziedziczenie kredytu, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę dwa sposoby spadkobrania: testamentowe oraz ustawowe. W niektórych przypadkach o tym, że w spadku otrzymamy nie tylko nieruchomość, ale także kredyt na jego zakup, możemy dowiedzieć się po długim czasie od śmierci spadkodawcy. Wynika to z faktu, że ustalenie spadkobierców może nie być proste, gdy zmarły spisał dwa testamenty tego samego dnia.
Kredyt w testamencie
Sporządzając testament spadkodawca, może rozrządzać swoim majątkiem w dowolny sposób. Nie ma żadnych przeszkód, by w jego zapisach znalazł się także kredyt. W takiej sytuacji spadkobierca może przyjąć spadek, przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub go odrzucić. Ta ostatnia opcja sprawia oczywiście, że zrzekamy się prawa do wszelkiego majątku zapisanego w spadku. Możliwe jest również tzw. milczące przyjęcie spadku na mocy obowiązujących od 2015 roku przepisów. Wystarczy, że nie złożymy w ciągu sześciu miesięcy od daty śmierci oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. W takiej sytuacji de facto przyjmujemy spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Kredyt bez testamentu
Jeśli spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu, dziedziczenie odbywa się na podstawie ustawy. Wyszczególnionych jest sześć grup spadkowych:
- dzieci i małżonek,
- małżonek i rodzice,
- małżonek i rodzeństwo,
- dziadkowie,
- pasierbowie,
- gmina i Skarb państwa.
Tak, jak w przypadku dziedziczenia testamentowego, dziedziczeniu ustawowemu podlegają prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. W zależności od grupy spadkowej udział w spłacie kredytu odbywa się proporcjonalnie do udziałów w spadku.
Dziedziczenie kredytu a ubezpieczenie
Większość kredytów wiąże się z wykupieniem ubezpieczenia dla kredytobiorcy. W szczególności dotyczy to zobowiązań hipotecznych. Polisa ma zabezpieczyć zarówno kredytobiorcę, jak i bank. Najczęściej jest ona wykorzystywana w momencie utraty pracy albo właśnie śmierci. W takiej sytuacji kredytodawca występuje do ubezpieczyciela z odpowiednim wnioskiem. W przypadku spełnienia wszystkich kryteriów wypłacane jest odszkodowanie. Może ono pokryć całość lub część pozostałego kredytu. Jeśli z polisy nie zostanie spłacone całe zobowiązanie, pozostałą część dziedziczą spadkobiercy.
Wniosek o umorzenie kredytu
Po śmierci kredytobiorcy jego spadkobierca (lub spadkobiercy) mogą również spróbować całkowicie pozbyć się zobowiązania. Jest ku temu jedno rozwiązanie: wniosek o umorzenie kredytu. W takiej sytuacji konieczne jest jego złożenie w banku, a oprócz danych musi przede wszystkim zawierać uzasadnienie. Kredytodawca podejmie decyzję po zapoznaniu się z nim. Nawet jeśli nie zdecyduje się na umorzenie całkowite zobowiązania, możliwe jest jego częściowe uchylenie.
