Zakupy przez internet to dla wielu osób lepsza alternatywa dla chodzenia po sklepach. Z uwagi na ich specyfikę ustawa przewiduje jednak specjalne prawa dla konsumenta przy zakupach online.
Przeglądanie oferty przez internet jest wygodniejsze i szybsze. Z drugiej strony przy zakupach online pozbawieni jesteśmy możliwości obejrzenia towaru na żywo, sprawdzenia jego właściwości, a w przypadku obuwia czy ubrań także dokonania przymiarki. Zdjęcia i opisy mają wprawdzie za zadanie jak najwierniej odwzorować produkt, ale nie zawsze im się to udaje.
W momencie zakupu przez internet zawierana jest umowa na odległość. Jest to o tyle istotne, że w tego rodzaju sytuacji przewidziano dla konsumenta dodatkowe uprawnienia, które dla sprzedawcy oznaczają natomiast analogicznie szereg dodatkowych obowiązków. Prawa konsumenta przy zakupach online obejmują:
- Prawo do informacji
- Prawo do odstąpienia od umowy
- Prawo do reklamacji.
Prawo do informacji
Jako konsumenci mamy przede wszystkim prawo do informacji związanych z zakupem oraz z osobą sprzedawcy. Zazwyczaj sprzedający dopełniają obowiązku informacyjnego poprzez zamieszczanie na stronie odpowiednich regulaminów i polityki prywatności.
Dokonując zakupów internetowych, zawsze powinniśmy jednak mieć możliwość dowiedzenia się, jaki jest przedmiot umowy i jakie cechy ma nabywany przez nas towar. Sprzedający powinien także poinformować o cenie towaru, sposobie i czasie dostawy oraz procedurach związanych z odstąpieniem od umowy i reklamacją.
Konsument musi mieć ponadto świadomość, że zamówienie pociąga za sobą obowiązek zapłaty. Zazwyczaj więc przy potwierdzeniu zamówienia pojawia się sformułowanie „zamówienie z obowiązkiem zapłaty”.
Prawo do zwrotu towaru
Pod pojęciem „prawo do zwrotu towaru” tak naprawdę kryje się prawo do odstąpienia od umowy. Odstąpienie to polega na zwrocie przez obie strony świadczeń. W przypadku kupującego będzie to więc zwrot towaru, a w przypadku sprzedającego – otrzymanych pieniędzy.
Co ważne, w przypadku zakupów przez internet jako kupujący zawsze mamy prawo na odstąpienie od umowy w ciągu 14 dni od momentu odbioru towaru. Nie musimy podawać powodu swojej decyzji. Sprzedający nie może nam natomiast tego prawa ograniczyć, na przykład poprzez skrócenie okresu dokonania zwrotu. Dopuszczalne jest natomiast wprowadzenie bardziej korzystnych warunków – na przykład wydłużenie terminu na zwracane rzeczy do 30 dni.
Nie ma obowiązku zwrotu towaru w oryginalnym opakowaniu, dlatego sprzedający nie może uzależniać od tego możliwości odstąpienia od umowy. Sam Trybunał Sprawiedliwości potwierdził zresztą, że zwrot rozpakowanego towaru jest możliwy. Ważne, by produkt podczas wysyłki został odpowiednio zabezpieczony.
Sprzedający będzie musiał zwrócić nam nie tylko koszt towaru, ale także koszt wysłania go do nas, chyba że wybraliśmy inny niż najtańszy sposób dostawy. Koszt zwrotu towaru w ramach odstąpienia od umowy obciąża natomiast kupującego, chyba że sprzedający wprowadził inne postanowienia.
Prawa konsumenta przy zakupach online nie zawsze zagwarantują możliwość zwrotu towaru
W tym miejscu warto jeszcze wspomnieć, że choć co do zasady mamy możliwość towar zwrócić i otrzymać pieniądze, to Ustawa o prawach konsumenta wyłącza z tego uprawnienia pewne kategorie. Chodzi tu o:
- Rzeczy wyprodukowane na zamówienie konsumenta (zindywidualizowane);
- Usługi, jeśli usługa ta została wykonana za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po jego spełnieniu utraci prawo do odstąpienia od umowy;
- Rzeczy ulegające szybkiemu zepsuciu;
- Napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi przedsiębiorca nie ma kontroli;
- rzeczy dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, które po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;
- rzeczy, które po dostarczeniu, ze względu na swój charakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami;
- umowy o dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę.
- Umowy, w których cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi przedsiębiorca nie sprawuje kontroli, i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia od umowy.
Prawo do reklamacji
Prawa konsumenta przy zakupach online obejmują także możliwość złożenia reklamacji. Do wyboru mamy wówczas dwa rozwiązania. Po pierwsze, będzie przysługiwać nam rękojmia przy sprzedaży. Można się na nią powołać w przypadku wad fizycznych lub prawnych towaru. Drugą możliwością jest gwarancja, jeśli została udzielona. Uprawnienie z tytułu rękojmi wygaśnie po 2 latach od momentu wydania towaru, natomiast uprawnienia z tytułu gwarancji przysługują na czas w niej przewidziany.
