Ubezpieczenie zdrowotne przysługuje osobom ubezpieczonym obowiązkowo (czyli m.in. tym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, ale też umowy zlecenia), przedsiębiorcom czy osobom ubezpieczonym dobrowolnie. Co jednak w sytuacji, gdy pracownik rozpoczyna nową pracę? Od kiedy jego ubezpieczenie zdrowotne „działa” i umożliwia mu korzystanie ze świadczeń?
Nowa praca a ubezpieczenie zdrowotne. Od kiedy można bez przeszkód korzystać ze świadczeń?
Osoby, które rozpoczynają swoją pierwszą pracę (na podstawie UoP) lub osoby, które zmieniają pracę, mogą się zastanawiać, co z ich prawem do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Po pierwsze – warto wiedzieć, że z tytułu umowy o pracę każdy pracownik jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym już od pierwszego dnia obowiązywania umowy. To oznacza, że pierwsza, nowa praca, już od samego początku zapewnia ubezpieczenie zdrowotne i możliwość korzystania ze świadczeń zdrowotnych.
Jak jednak jest w przypadku osób, które zmieniają pracę? W tym przypadku należy z kolei pamiętać, że zakończenie zatrudnienia wcale nie powoduje automatycznie utraty prawa do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Zwolniony pracownik (lub taki, który odszedł z pracy na własne życzenie) może jeszcze bezpłatnie korzystać ze świadczeń przez 30 dni od dnia zakończenia obowiązywania umowy. Dopiero później prawo do darmowych świadczeń wygasa. Dzięki temu zwolnieni pracownicy są zabezpieczeni przed natychmiastową utratą tego prawa. Jeśli w ciągu miesiąca od zakończenia pracy znajdą zatrudnienie w nowej firmie, nie muszą obawiać się, że przyjdzie im płacić za wizytę u lekarza. To samo dotyczy zmiany pracy; pracownik powinien tylko dopilnować, by okres przerwy między jednym a drugim zatrudnieniem nie był dłuższy niż 30 dni.
Co jednak, jeśli nowa praca nie doszła do skutku, a poprzednie ubezpieczenie zdrowotne wygasło?
Może się jednak zdarzyć, że zwolniony pracownik nie zdąży w trakcie miesiąca znaleźć nowego zatrudnienia. Co może wtedy zrobić, by nadal mieć prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych?
Po pierwsze – może zdecydować się na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Niestety, to najmniej korzystna opcja z punktu widzenia przyszłego ubezpieczonego, ponieważ koszt składek ponosi się wtedy samodzielnie.
Drugim rozwiązaniem może być dopisanie do NFZ przez członka rodziny. Jeśli np. osoba bezrobotna jest w związku małżeńskim, a małżonek jest ubezpieczony z tytułu umowy o pracę, to może on zgłosić bezrobotnego partnera do swojego ubezpieczenia. Za członka rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego uznaje się też m.in. wstępnych (rodziców, dziadków) i dzieci. Niezależnie jednak od stopnia pokrewieństwa należy pamiętać, że osoba, która zgłasza członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, musi prowadzić z nią wspólnie jedno gospodarstwo domowe.
Jest wreszcie i trzecia opcja – czyli rejestracja w Urzędzie Pracy. W momencie wyrejestrowania z UP bezrobotny zachowuje jeszcze prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych przez kolejne 30 dni – tak jak w przypadku zakończenia umowy o pracę.