Od dłuższego czasu w przestrzeni publicznej co jakiś czas powraca postulat całkowitej jawności wynagrodzeń (chociaż głównie w kontekście ofert pracy). Co jednak w przypadku, gdy pracownik chce się dowiedzieć, czy faktycznie zarabia tyle samo co inna osoba na tym stanowisku i czy nie doszło do dyskryminacji ze strony pracodawcy? Czy pracodawca może poinformować jednego pracownika o tym, ile zarabia inny w tej samej firmie?
Informacja o wynagrodzeniach innych pracowników w firmie. Czy szef może ją ujawnić?
Zgodnie z Kodeksem pracy pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Oczywiście dotyczy to pracowników tej samej firmy. Można zatem założyć, że jeśli dwie osoby pracują na tym samym stanowisku i mają dokładnie takie same obowiązki, to mają też prawo do jednakowego wynagrodzenia.
Co jednak w momencie, gdy pracownik chciałby sprawdzić, czy jego przełożony faktycznie postępuje zgodnie z prawem? Czyli – czy pracownicy za jednakową pracę otrzymują to samo wynagrodzenie? Czy informacja o wynagrodzeniach innych pracowników w firmie jest w takiej sytuacji poufna? Okazuje się, że mimo wszystko tak – przynajmniej jeśli chodzi o konkretne wartości.
Po pierwsze – wynagrodzenie pracownika można potraktować z powodzeniem jako dobro osobiste pracownika. To oznacza, że bez jego zgody, pracodawca nie ma prawa go ujawniać np. innemu pracownikowi. Takie podejście jednak zdecydowanie komplikuje sprawę dla osoby, która chciałaby się upewnić, że pracodawca uczciwie podchodzi do kwestii wynagrodzeń w firmie.
Ratunkiem mogą być widełki płacowe
Pewnym rozwiązaniem tej sytuacji może być podanie przez pracodawcę widełek płacowych na danym stanowisku. Należy przy tym pamiętać, że osoby, które pracują na tym samym stanowisku, mogą jednak mieć nieco odmienne obowiązki (wynikające np. z kompetencji czy doświadczenia). W takiej sytuacji wynagrodzenie nie musi być jednakowe – bo też praca nie jest jednakowa (nawet jeśli nazwa stanowiska sugeruje coś innego). Wynagrodzenie może być też zróżnicowane ze względu na staż pracy.
Niestety – podanie przez pracodawcę widełek płacowych w obrębie jednego stanowiska również może być niemożliwe. Wystarczy, że na takim stanowisku pracują dwie lub trzy osoby. W takiej sytuacji pracownik, który domaga się informacji, mógłby bez problemu odgadnąć, ile konkretnie zarabia jego współpracownik. I to zwłaszcza, że trudno mówić w takiej sytuacji o jakichś większych widełkach płacowych. Pracodawca może zatem podać widełki płacowe. Ale tylko jeśli są na tyle ogólne – i pracowników jest na tyle dużo – by nadal nie było wiadomo, kto i ile konkretnie zarabia.
Oczywiście fakt, że informacja o wynagrodzeniach innych pracowników jest całkowicie poufna, stwarza pewne problemy. Pracownicy są praktycznie pozbawieni weryfikacji uczciwości pracodawcy w kontekście wynagrodzeń za taką samą pracę. Jedyne co mogą zrobić, to spróbować zdobyć pożądane informacje na własną rękę – na przykład w rozmowie z innymi pracownikami. Warto pamiętać, że pytany pracownik sam może zdradzić wysokość swojego wynagrodzenia innemu współpracownikowi – nie jest to niezgodne z prawem.
