Nikt nie ma wątpliwości, że dziedziczenie mieszkań jest możliwe. Mowa jednak o lokalach własnościowych. Co z tymi spółdzielczymi? Czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu również można dziedziczyć?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu a dziedziczenie
O ile w przypadku lokali własnościowych w spółdzielni nie ma większych wątpliwości co do dziedziczenia (odbywa się ono na zasadach ogólnych), to takie wątpliwości pojawiają się już w przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. W takiej sytuacji lokator nie jest de facto właścicielem nieruchomości; może nią wprawdzie dość swobodnie rozporządzać (np. sprzedać, ale i wynająć), ale nadal z pewnymi ograniczeniami. W przypadku mieszkania spółdzielczego nie ma również mowy o współwłasności części wspólnych budynku czy gruntu, na którym znajduje się budynek.
Co w takim razie z dziedziczeniem? Dobra wiadomość jest taka, że mimo iż pełnoprawnym właścicielem mieszkania wciąż jest spółdzielnia, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu również podlega dziedziczeniu. Może zostać ono zapisane w testamencie, a w przypadku braku ostatniej woli zmarłego – podlega dziedziczeniu na zasadach ogólnych. Warto jednocześnie wiedzieć, że jeżeli razem ze spadkodawcą w chwili jego śmierci mieszkały inne, spokrewnione z nim osoby, to spadkobierca może zażądać od nich wydania lokalu, ale – dopiero po upływie 3 miesięcy. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługuje małżonkom, a jeden z nich umiera, dziedziczeniu podlega jedynie część tego prawa, która przypadała zmarłemu.
Uwaga – nie należy mylić spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z mieszkaniem spółdzielczym lokatorskim, którego dziedziczenie nie jest możliwe.
Czego nie może osoba dysponująca spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu?
Warto też przy okazji zaznaczyć, jakie ograniczenia płyną z posiadania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Na przykład osoby, które chcą zmienić przeznaczenie lokalu mieszkalnego na użytkowy, muszą najpierw uzyskać zgodę spółdzielni; w przypadku mieszkania własnościowego nie jest to konieczne. Ponadto spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu może być trudniejsze do sprzedania – chociażby ze względu na fakt, że taki lokal nie musi mieć księgi wieczystej. To z kolei może być przeszkodą dla osób, które chciałyby zakupić nieruchomość, finansując transakcję kredytem hipotecznym. Bez księgi wieczystej nieruchomości nie jest to możliwe, dlatego też wielu właścicieli spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu decyduje się na założenie KW na własną rękę. Dodatkowo należy mieć też na uwadze fakt, że niektórzy kupujący, zapoznając się ze stanem prawnym nieruchomości, po prostu zrezygnuje z zakupu – mimo tego, że faktyczne różnice między mieszkaniem w pełni własnościowym a spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu są niewielkie.
