Zarejestrowanie działalności gospodarczej jest bezpłatne. Jednakże uiszczenie opłaty bywa konieczne, jeśli przedsiębiorca chce uzyskać określone zezwolenie – licencję czy koncesję
Koncesja i licencja – czym są?
W polskim prawie istnieje pojęcie reglamentacji działalności gospodarczej. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może założyć firmy zajmującej się określoną profesją bez zezwolenia. Dzięki temu chroni się interesy konsumentów i dba o bezpieczeństwo kraju. Zgodę na prowadzenie takiej działalności daje prezes urzędu publicznego czy minister. Po jej uzyskaniu następuje sprawdzenie czy przedsiębiorca działa zgodnie z prawem. Czasami przeprowadzane są też kontrole tego rodzaju firm.
Do założenia niektórych działalności gospodarczych niezbędna jest licencja. To konieczne, gdy prowadzenie przedsiębiorstwa wymaga uprawnień do wykonywania danego zawodu (w przypadku między innymi architekta czy rzeczoznawcy majątkowego) bądź odpowiedniego wykształcenia. Otrzymanie licencji to zezwolenie na podjęcie oraz wykonywanie określonej działalności, a tym samym potwierdzenie zdobytych uprawnień. Z kolei uzyskanie koncesji jest dużo trudniejsze. Może o nią starać się zarówno osoba, która już prowadzi jakąś firmę, jak i przedsiębiorca mający koncesję na wykonywanie innej działalności. Jest udzielana na wniosek właściciela firmy na czas określony, który nie może być krótszy niż 5 lat ani dłuższy niż 50 lat. Za uzyskanie zezwoleń obowiązuje opłata skarbowa. Jej wysokość zależy od rodzaju prowadzonej działalności.
Jaki rodzaj działalności gospodarczej wymaga koncesji bądź licencji?
Licencja jest konieczna, jeśli działalność gospodarcza obejmuje między innymi:
- kierowanie placówkami szkoleniowymi dla bezrobotnych (przeprowadzanie szkoleń za środki z budżetu państwa), agencjami pracy oraz pracy tymczasowej,
- wykonywanie przewozów kolejowych osób bądź rzeczy, usług transportu drogowego, użyczanie pojazdów trakcyjnych,
- zarządzanie nieruchomościami oraz pośredniczenie w obrocie nimi.
Natomiast koncesja jest potrzebna, gdy działalność gospodarcza jest prowadzona w zakresie między innymi:
- ochrony dóbr oraz mienia,
- przewozów lotniczych,
- rozpowszechniania programów radiowych oraz telewizyjnych,
- wydobywania kopalin ze złóż, w tym ich poszukiwania i rozpoznawania,
- magazynowania podziemnych bezzbiornikowych substancji,
- obrotu, przesyłania, wytwarzania, przetwarzania, a także magazynowania energią oraz paliwami,
- obrotu i wytwarzania broni, materiałów wybuchowych, amunicji, a także technologii i wyrobów dla policji czy wojska.
Art. 39. 1. Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji: 1) w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji; 2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli; 3) jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom; 4) w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2020 r. poz. 2145 oraz z 2022 r. poz. 1137), jeżeli jest to w interesie publicznym; 5) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.