Ustalenie, co wchodziło w skład majątku spadkodawcy, może by trudniejsze niż nam się wydaje. Zwłaszcza jeżeli aż do momentu śmierci nie interesowaliśmy się szczególnie finansami spadkodawcy, a spadkodawca pieniędzy nie trzymał w skarpecie, a na koncie bankowym. Na szczęście istnieją narzędzia, dzięki którym można ustalić, w jakim banku spadkodawca miał konto. Informacje o koncie bankowym zmarłego są dostępne dla osób, które mają tytuł prawny do spadku.
O ile zwykle nie ma problemów z ustaleniem, jakie nieruchomości i ruchomości wchodziły w skład masy spadkowej, to ustalenie ile pieniędzy w banku (lub w bankach) pozostawił po sobie zmarły, wydaje się już znacznie trudniejsze. W praktyce jednak można zrobić to szybko i skutecznie – dzięki danym z centralnej informacji o rachunkach bankowych.
Informacje o koncie bankowym zmarłego – bank musi udzielić informacji
Zgodnie z art. 92 bb prawa bankowego, banki są zobowiązane do prowadzenia centralnej informacji o rachunkach bankowych. W tej bazie danych znajdują się informacje dotyczące wszystkich rachunków bankowych (zarówno tych prowadzonych w bankach, jak i kasach spółdzielczych). Jeżeli spadkodawca posiadał kontro bankowe (lub kilka kont bankowych) informacje na ten temat z pewnością znajdą się w tej bazie danych i po złożeniu odpowiedniego wniosku, zostaną przedstawione spadkobiercom.
Informacje o koncie bankowym zmarłego – tylko dla spadkobierców
Aby uzyskać informacje o kontach spadkodawcy, należy złożyć odpowiedni pisemny wniosek. Bardzo istotny w tej sytuacji jest fakt, że wniosek wcale nie musi zostać złożony w banku, w którym spadkodawca prowadził swój rachunek (spadkobiercy nie muszą wiedzieć, w jakim banku spadkodawca trzymał pieniądze). Wniosek o udzielenie informacji na temat kont bankowych osoby fizycznej można złożyć w dowolnym banku lub w dowolnej spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, która działa w Polsce. Bank w tym przypadku będzie musiał udzielić odpowiedzi i wskazać rachunki bankowe, zarejestrowane na daną osobę, niezależnie od tego, czy sam prowadzi jej rachunek bankowy, czy też nie.
Obowiązek ten dotyczy jednak tylko i wyłącznie sytuacji, gdy wykażemy, że mamy prawo do uzyskania tych informacji. Idealną sytuację jest, więc kiedy składamy wniosek o udzielenie informacji na temat naszych własnych kont bankowych (na przykład ze względu na utratę danych). Jednak istnieją sytuacje, kiedy jesteśmy uprawnieni do uzyskania informacji na temat osoby trzeciej. Informacje o koncie bankowym zmarłego zostaną nam udzielone, jeżeli przedstawimy dokument zaświadczający, że dziedziczymy. W tym przypadku podstawą będzie więc notarialne poświadczenie dziedziczenia lub sądowe stwierdzenie nabycia spadku. Dopiero po załączeniu dokumentu, który stanowi podstawę prawną do jego wniesienia, informacja zostanie udzielona.
Co ciekawe, o takie dane może wystąpić nie tylko spadkobierca, ale również nabywca spadku (osoba, która na podstawie art. 1053 nabyła spadek lub udział spadkowy i na tej podstawie weszła w prawa i obowiązki spadkodawcy). W tej sytuacji jednak konieczne będzie wykazanie tytułu prawnego, a więc prawa do spadku spadkobiercy i umowy dotyczącej nabycia spadku, sporządzonej pomiędzy nabywcą a spadkobiercą.
Informacje o koncie bankowym zmarłego – w banku otrzymamy dane dotyczące rachunków, ale nie salda
Warto zwrócić uwagę, że informacje, które otrzymamy z centralnej informacji o rachunkach bankowych, pozwolą spadkobiercom na skuteczne namierzenie kont spadkodawcy i przejęcie trzymanych tam środków. Dane z informacji obejmują wszystkie konta prowadzone przez osobę, której dotyczy zapytanie, a także dane banków, które dawniej prowadziły taki rachunek. Wskazane zostaną również numery rachunków bankowych, wynikające z umowy, a także informacje, czy rachunek wciąż jest prowadzony, czy został już zamknięty. Dotyczy to również kont wspólnych, jednak w tej sytuacji nie otrzymamy danych dotyczących współposiadacza rachunku.
System, jakim jest centralna informacja o rachunkach bankowych, nie pozwala jednak na sprawdzenie sald na poszczególnych rachunkach bankowych. Po uzyskaniu tych informacji należy zwrócić się do banków, które prowadzą rachunek należący do zmarłego i tam uzyskać informacje na temat salda.