W listopadzie ubiegłego roku przegłosowana została ustawa gwarantująca wielu Polakom aż do 15 tygodni dodatkowego pełnopłatnego urlopu. Nowe przepisy obowiązywać będą już od 19 marca. Skorzystają z nich rodzice znajdujący się w trudnej sytuacji życiowej.
Urlop macierzyński i tacierzyński w praktyce
Pracujący rodzice nowo narodzonych dzieci dotychczas mogli korzystać z urlopu macierzyńskiego lub tacierzyńskiego, a w razie choroby dziecka – z L4, które zapewniało 80% wynagrodzenia. Teraz jednak zyskają nowe rozwiązanie, które obejmie nawet 20 tys. rodzin rocznie. Dotyczy to przede wszystkim rodziców wcześniaków i noworodków wymagających hospitalizacji, które średnio spędzają w szpitalu 92 dni. Dzięki nowym przepisom nie będą musieli prosić pracodawcy o dodatkowe wolne ani polegać na pomocy rodziny – będą mieli możliwość pełnopłatnego urlopu na opiekę nad dzieckiem w szpitalu.
Warunki skorzystania z nowego urlopu
Od 19 marca rodzice wcześniaków oraz noworodków wymagających hospitalizacji będą mogli skorzystać z dodatkowego, pełnopłatnego urlopu trwającego od 8 do 15 tygodni. Jego długość będzie uzależniona od czasu pobytu dziecka w szpitalu, a także od tygodnia ciąży, w którym się urodziło, lub jego masy urodzeniowej. Jeśli dziecko przyszło na świat przed 28. tygodniem ciąży lub ważyło nie więcej niż 1000 g, rodzicom przysługiwać będzie nawet 15 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Przyznawany będzie on w systemie tydzień za tydzień – za każdy tydzień hospitalizacji dziecka rodzice otrzymają jeden tydzień urlopu.
Rodzice dzieci urodzonych między 28. a 36. tygodniem ciąży, ważących powyżej 1000 g, będą mogli ubiegać się o dodatkowy urlop macierzyński w wymiarze do 8 tygodni. Tak jak w przypadku wcześniaków urodzonych przed 28. tygodniem ciąży, obowiązywać będzie zasada przyznawania urlopu w systemie tydzień za tydzień pobytu dziecka w szpitalu. Natomiast rodzice noworodków urodzonych po 37. tygodniu ciąży, które wymagają hospitalizacji od dnia narodzin do 8. tygodnia życia, również będą mieli prawo do maksymalnie 8 tygodni urlopu. Warunkiem jego przyznania jest pobyt dziecka w szpitalu przez co najmniej dwa kolejne dni między 5. a 28. dniem po porodzie.
Dodatkowy urlop macierzyński będzie przysługiwał na wniosek matki lub ojca wychowującego dziecko. Dokument można złożyć zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, jednak należy to zrobić co najmniej 21 dni przed zakończeniem podstawowego urlopu macierzyńskiego. Pracodawca ma obowiązek go uwzględnić. Do wniosku trzeba dołączyć zaświadczenie ze szpitala potwierdzające hospitalizację dziecka oraz inne wymagane dokumenty zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Istotne jest to, aby skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu. Jeśli pracownik tego nie zrobi, straci prawo do tego świadczenia i nie będzie mógł go wykorzystać w późniejszym terminie.
Zmiany potrzebne, ale dalekie od ideału
Nowe przepisy wypełniają dotychczasową lukę prawną, jednak ich konstrukcja budzi pewne wątpliwości. Zdaniem ekspertów szczególnie problematyczny jest wymóg rozpoczęcia dodatkowego urlopu natychmiast po zakończeniu podstawowego świadczenia. Oznacza to, że rodzice, którzy z różnych powodów nie będą mogli skorzystać z niego od razu, stracą do niego prawo. Dodatkowe trudności może sprawiać również wymagana dokumentacja szpitalna – przepisy nie precyzują, kto w placówce medycznej odpowiada za jej wystawienie, w jakim terminie powinna zostać wydana ani co zrobić w razie odmowy lub ewentualnych błędów w treści.
