Chociaż wydaje się, że program Pierwsze Klucze może zostać w ciągu kilku miesięcy uchwalony przez parlament, nie ma na razie stuprocentowej pewności, że tak się właśnie stanie. Na razie zatem rynek nieruchomości trwa do pewnego stopnia w zamrożeniu; warto na przykład zwrócić uwagę na to, ile mieszkań i domów deweloperzy oddali do użytku w marcu. Okazuje się, że takiej sytuacji nie było już od 7 lat.
Deweloperzy oddają rekordowo mało domów i mieszkań do użytku
Z danych GUS wynika, że w marcu oddano do użytku o 9 proc. mniej domów i mieszkań niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Jednocześnie w I kwartale 2025 r. oddano do użytku w całej Polsce łącznie 46,1 tys. mieszkań i domów – i jest to wynik najgorszy od 7 lat. Deweloperzy w okresie styczeń-marzec przekazali do użytkowania łącznie 27,7 tys. mieszkań i domów, podczas gdy rok temu w analogicznym okresie było to 29,4 tys. mieszkań i domów.
Jakie są przyczyny takiej sytuacji? Katarzyna Kuniewicz, dyrektorka działu badań Otodom, proponuje sięgnąć pamięcią do sytuacji z 2022 r. Wtedy, ze względu na zmieniające się przepisy, deweloperzy zgromadzili dużą liczbę pozwoleń na budowę; w tym samym czasie jednak sprzedaż gwałtownie spadła, ponieważ koszty kredytów zaczęły mocno rosnąć ze względu na podniesienie przez RPP stóp procentowych. To natomiast w pierwszej połowie 2023 r. (jeszcze przed wprowadzeniem Bezpiecznego Kredytu) spowodowało, że deweloperzy uzyskali w tym czasie niewiele pozwoleń i rozpoczęli rekordowo mało budów. Jak komentuje Kuniewicz,
Efektem był spadek liczby rozpoczynanych przez deweloperów budów z poziomu 12 tys. miesięcznie w latach 2021-2022 do 8 tys. w I połowie 2023 roku. Następstwa tego wstrzymania sprzed dwóch lat będziemy zapewne obserwowali w niskiej liczbie oddawanych mieszkań w pierwszej połowie bieżącego roku. Wyniki z marca dobitnie to potwierdzają
Liczba pozwoleń na budowę też niższa
Warto zwrócić jednocześnie uwagę na fakt, że maleje nie tylko liczba mieszkań i domów oddanych do użytku (w porównaniu do poprzedniego roku; w porównaniu do lutego odnotowano niewielki wzrost), ale też liczba pozwoleń na budowę. Łączna liczba pozwoleń wydanych w marcu wyniosła nieco ponad 22 tys., z czego 13,9 tys. pozwoleń wydano firmom deweloperskim. W porównaniu do marca 2024 r. liczba pozwoleń na budowę spadła aż o ponad 20 proc. Znaczący spadek widać również, jeśli porównamy I kwartał 2025 r. do I kwartału roku ubiegłego; w pierwszych trzech miesiącach br. deweloperzy uzyskali pozwolenia na budowę 40,4 tys. mieszkań i domów, czyli o 20,8 proc. mniej r/r.
Oczywiście należy pamiętać o tym, że w I kwartale 2024 r. budów rozpoczynano wyjątkowo dużo – wszystko ze względu na Bezpieczny Kredyt (który miał być jak najszybciej przedłużany). To z kolei oddziałuje na obecną sytuację. Nie zmienia to jednak faktu, że mamy do czynienia z chwilowym zastojem – i od co najmniej kilku miesięcy stosunkowo niewiele dzieje się na rynku nieruchomości.
