Jeśli bank wprowadza opłaty za bezpłatne dotychczas papierowe wyciągi, powinien wcześniej dać klientom możliwość wyrażenia zgody na inny sposób informowania o stanie konta. Bank Pocztowy tego nie zrobił i będzie musiał zwrócić część pobranych opłat.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał decyzję nakazującą Bankowi Pocztowemu w Bydgoszczy zwrócenie opłat za sporządzenie i przesłanie papierowych wyciągów miesięcznych. Zwrot dotyczy tych konsumentów, na których opłaty zostały nałożone poprzez jednostronną zmianę warunków umowy. Klienci będą musieli złożyć wniosek o dokonanie zwrotu (w terminie 5 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji).
Klient musi znać podstawy podwyżki
Warto wyjaśnić w jaki sposób doszło do „jednostronnej zmiany warunków umowy”, która tak nie spodobała się UOKiK-owi. Z pierwszym dniem lipca 2015 roku wszedł w życie zmieniony regulamin banku oraz zmieniona tabela opłat i prowizji. Bank wprowadził m.in. opłatę za sporządzenie i przesłanie wyciągu miesięcznego w formie papierowej (7 zł). Część klientów wcześniej tej opłaty nie ponosiła, a część płaciła tylko 5 zł. Bank opłaty „ujednolicił” – 7 zł dla wszystkich.
Prezes UOKiK doszedł do wniosku, że przy dokonywaniu zmian bank nie informował konsumentów o podstawach faktycznych i prawnych wprowadzonych zmian. W związku z tym, klient Banku Pocztowego nie mógł zweryfikować, czy zmiana warunków umowy była dopuszczalna. W decyzji UOKiK napisano:
Konsumenci muszą mieć możliwość przeprowadzenia weryfikacji zasadności zmian, co oznacza że muszą wiedzieć, na podstawie której przesłanki doszło do zmiany umowy w trakcie jej trwania, a także czy określone w umowie czynniki rzeczywiście zaistniały (dotyczy to w szczególności okoliczności, które nie są powszechnie znane, a na podstawie których bank dokonuje zmian). Oznacza to, że jeżeli np. zmiana opłaty w taryfie opłat i prowizji dla produktów kredytowych nastąpiła na podstawie wzrostu lub obniżenia cen towarów i usług o co najmniej 0,5% liczone rok do roku, biorąc pod uwagę miesięczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych publikowane przez Główny Urząd Statystyczny, analizowane w okresie półrocznym, to konsument powinien zostać poinformowany, że zmiana nastąpiła właśnie z uwagi na wzrost lub obniżenie tego wskaźnika.
A może klient już nie chciał papierków?
Poza tym – zdaniem UOKiK – jeśli już bank podniósł opłaty za papierowe wyciągi to mógłby łaskawie dać klientom wybór, czy nadal chcą te wyciągi otrzymywać.
Umowę z Bankiem Pocztowym można zawrzeć w placówce banku, na poczcie albo poza lokalem firmy. W czasie zawierania umowy konsument wybiera sposób otrzymywania wyciągów. Dostępna jest opcja wysyłania wyciągów elektronicznych (PDF) na e-mail. Później można zmienić sposób otrzymywania wyciągów, także przez stronę Banku Pocztowego.
W decyzji UOKiK napisano
Bank „umówił się” uprzednio z konsumentami, że będzie im przesyłał co miesiąc bezpłatnie wyciąg z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda w formie papierowej. Wprowadzając opłatę za tę usługę dla dotychczasowych klientów, którzy nie wyrazili zgody na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda „złamano” uprzednio zawarty kontrakt. Bank powinien był otrzymać najpierw od konsumentów „zgody” na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda (np. w formie e-mail) aby móc w jakikolwiek sposób ingerować przy wysokości opłaty za wyciąg papierowy dla tej grupy klientów.
Istotne jest bowiem faktyczne umożliwienie posiadaczowi rachunku podjęcie decyzji dotyczącej zgody na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda, zwłaszcza wtedy kiedy wolą posiadacza rachunku nie jest wyrażenie zgody na inny sposób informowania. Przeszkodą na drodze do otrzymywania wyciągów w innej formie aniżeli papierowa mogą bowiem stać przeszkody natury obiektywnej np. brak komputera i dostępu do sieci Internet lub niepełnosprawność ruchowa. Wyrażenie zgody na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda jest prawem podmiotowym posiadacza rachunku.
Szczegóły znajdziecie w decyzji Prezesa UOKiK nr Nr_RKT-6-2017. Bank został zobowiązany także do opublikowania odpowiedniej informacji na swojej stronie oraz na plakatach. Z tej informacji dowiecie się jak wnioskować o zwrot.
