Dr Bohdan Pretkiel, czyli nasz aktualny Rzecznik Finansowy, wystąpił ze skargą nadzwyczajną przeciwko wyrokowi Sądu Apelacyjnego w Gdańsku. Wszystko zaczęło się od umowy pożyczki zawartej w 2013 roku pomiędzy pewnym pożyczkobiorcą a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową „Kujawiak”. Kwota pożyczki? Aż 1,6 mln zł, zabezpieczona hipoteką.
Jak doszło do konfliktu? SKOK wystosował pozew o zapłatę na podstawie weksla zabezpieczającego pożyczkę. Sąd Okręgowy w Toruniu nakazał zapłatę. Jednak po rozprawie apelacyjnej w Gdańsku, wyrok ten został tylko nieznacznie zmieniony, a nakaz zapłaty zasadniczo utrzymany.
Tymczasem Rzecznik Finansowy wskazał, że zarówno sąd w Toruniu, jak i w Gdańsku zignorowały obowiązujące przepisy ochrony konsumenta. Umowa pożyczki nie została dokładnie przeanalizowana pod kątem ewentualnych postanowień abuzywnych. W efekcie, zdaniem Pretkiela, sądy poparły działania instytucji finansowej, które potencjalnie mogły naruszyć prawa konsumenta, będącego w słabszej pozycji negocjacyjnej.
Rzecznik Finansowy zdecydował się nie być biernym wobec tej sytuacji i w postanowił służyć porządkowi odnowionej, demokratycznej Rzeczypospolitej Polskiej do samego końca. Pretkiel zdecydował się na skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego. W swoim wniosku zarzucił naruszenie zasady prawa do sądu oraz zignorowanie norm prawa unijnego w krajowej wykładni prawa.
Sądy te nie dokonały oceny postanowień zawartych w umowie pożyczki, m.in. w zakresie regulującym zmiany oprocentowania pod kątem ich abuzywności i nie zniwelowały nierówności istniejącej pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą.
W ocenie Rzecznika Finansowego sąd, rozpoznając sprawę powinien uwzględnić treść umowy i dokonać oceny, czy w przedmiotowym stanie faktycznym roszczenie jest zgodne z prawem, w świetle przepisów chroniących konsumenta. Brak takiego działania należy potraktować jako wsparcie działań podmiotu rynku finansowego, nakierowane na wykorzystanie słabszej pozycji konsumenta.
Kiedy można zwrócić się do Rzecznika Finansowego z wnioskiem o skargę nadzwyczajną?
Skarga nadzwyczajna to potężne narzędzie, ale warto wiedzieć, kiedy można z niego skorzystać. Osoby, które chcą skorzystać z tego środka, muszą spełnić jedno z trzech kryteriów: naruszenie praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji, rażące naruszenie prawa lub oczywista sprzeczność ustaleń sądu z dowodami. Co istotne, taką skargę można złożyć tylko raz w interesie tej samej strony.
Nie każdy wie, jak prawidłowo przygotować skargę nadzwyczajną. Idealnym rozwiązaniem jest zwrócenie się do pełnomocnika, który zna dobrze sprawę. Jednak, jeśli nie jest to możliwe z przyczyn finansowych, prawnicy Rzecznika Finansowego mogą przeprowadzić analizę na podstawie dostarczonej dokumentacji.
