Utrata zatrudnienia wcale nie oznacza automatycznie, że zasiłek chorobowy staje się nienależny. Na jego wypłatę można jednak liczyć jedynie w określonych przypadkach i to tylko w sytuacji, gdy chorujemy co najmniej przez 30 dni. Warto też pamiętać, że nawet mając w garści zwolnienie lekarskie, formalności w ZUS po ustaniu zatrudnienia trzeba załatwić samodzielnie.
Za zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia też przysługuje zasiłek
27 milionów zwolnień lekarskich o czasowej niezdolności do pracy na łącznie 288,8 mln dni wystawiono w 2022 roku w naszym kraju. Te liczby z pewnością robią wrażenie, a nawet prowadzą do wniosku, że lewe zwolnienia to prawdziwa plaga. Czasem jednak choroba naprawdę nie wybiera i przytrafia nam się w najmniej odpowiednim momencie. Takim z pewnością jest utrata pracy. Okres wypowiedzenia i czas bezpośrednio po nim zwykle każdy chce wykorzystać na intensywne poszukiwania nowego miejsca zatrudnienia. Niestety ze względu na stan zdrowia nie zawsze jest to możliwe. Czy będąc na bezrobociu warto udać się po zwolnienie lekarskie, by otrzymać zasiłek chorobowy?
Odpowiedź brzmi – to zależy. Zgodnie z przepisami zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu do ubezpieczenia przysługuje bowiem jedynie w sytuacji, gdy niezdolność do pracy będzie trwała co najmniej 30 dni. Co więcej, istotne jest to kiedy dokładnie dopadła nas choroba. Ustawodawca przewidział bowiem wypłatę świadczeń tylko jeśli niezdolność do pracy powstała:
- nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
- nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.
Jeżeli stan zdrowia pogorszył się jeszcze w okresie wypowiedzenia, a niezdolność do pracy trwała także po ustaniu zatrudnienia, sytuacja jest korzystniejsza. Zasiłek chorobowy będzie bowiem wypłacany z pominięciem dodatkowych kryteriów. Warto jednak pamiętać, że będąc osobą bezrobotną zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy można pobierać maksymalnie przez 91 dni.
Emeryci nie mają co liczyć na zasiłek chorobowy po utracie pracy
W przepisach ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa znajdziemy także katalog osób wyłączonych z prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia. Na wypłatę świadczenia nie mogą liczyć:
- emeryci i renciści uprawnieni do renty z tytułu niezdolności do pracy;
- kontynuujący lub podejmujący działalność zarobkową, która daje tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewnia prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby;
- osoby, które nie nabyły prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia ze względu na brak upływu okresu wyczekiwania;
- uprawnieni do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego;
- podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Nie jesteś już pracownikiem, więc formalności załatwiasz samodzielnie
Będąc osobą zatrudnioną każdy pracownik nie musi martwić się o sprawy związane z ubezpieczeniem społecznym. Wszelkie kwestie formalne załatwia bowiem za niego, będący płatnikiem składek, pracodawca. Po ustaniu zatrudnienia sytuacja ulega zmianie. W związku z tym wniosek do ZUS-u trzeba złożyć samodzielnie. Wypłata zasiłku, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie następuje bowiem automatycznie.
W tym celu należy wypełnić wniosek o zasiłek chorobowy ZAS-53, a w przypadku gdy jest to nasze pierwsze zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia, także oświadczenie Z-10. Do przedkładanej dokumentacji nie trzeba dołączać wystawionego przez lekarza zwolnienia, gdyż znajduje się już ono w systemie ZUS.
Najwygodniejszą drogą do złożenia wniosku jest oczywiście PUE ZUS. Dla osób preferujących tradycyjne rozwiązania istnieje możliwość wysyłki dokumentów pocztą do odpowiedniego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub złożenie ich osobiście.
