Lada moment – już w piątek – rusza sztandarowy program rządu Beaty Szydło, czyli tzw. 500 plus. W ciągu całego 2016 roku blisko 14 miliardów złotych zostanie przekazane polskim rodzicom. Rodzicom, którzy nierzadko są pozadłużani. Czy komornik może zabrać 500 zł na dziecko? Jak się przed tym bronić?
Pieniądze w ramach projektu „Rodzina 500 plus” mogą być wypłacane na rachunek bankowy lub w gotówce. Z pewnością wiele osób zdecyduje się na korzystanie z opcji bezgotówkowej, a rządzący wręcz preferują ten wybór – o czym świadczyć może to, że wnioski o wypłatę świadczenia będzie można złożyć również poprzez elektroniczne kanały dostępowe do bankowości internetowej wybranych banków. Jednocześnie twórcy ustawy uznali, że świadczenie to nie powinno podlegać egzekucji komorniczej – na podobnej zasadzie, która chroni przed komornikiem (tzn. wierzycielem, ale z niezrozumiałych przyczyn to organ egzekucyjny jest uznawany za tego, który domaga się zwrotu pieniędzy) np. kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dlatego też z dniem 1 kwietnia br. w kodeksie postępowania cywilnego wprowadza się zasadę, że egzekucji nie podlegają również świadczenia wychowawcze.
Zająć czy nie zająć – oto jest pytanie
W ocenie rządu taka nowelizacja powoduje, że środki z programu 500 plus nie będą zajmowane przez komorników. Stanowisko to zostało wyrażone w sposób nieszablonowy: jako obrazek na facebookowym profilu Ministerstwa Sprawiedliwości. Komornicy wskazują jednak, że to za mało – organ egzekucyjny nie wie bowiem, jakie jest pochodzenie środków znajdujących się na rachunku bankowym dłużnika. Również szczegółowe przepisy regulujące zajęcia rachunków bankowych nie przewidują, aby komornik musiał informować bank o treści art. 833 kpc. Nawet gdyby uznać, jak chce rząd, że do formularzy zajęć należy dopisywać treść art. 833 § 6 kpc (a tak właściwie – czemu nie całego kodeksu?), to w mocy wciąż pozostają zajęcia w już czynnych postępowaniach egzekucyjnych. Z innej strony – co zrobić w sytuacji, jeśli rachunek objęty zajęciem jest prowadzony na rzecz osoby innej niż uprawnienie do odbioru świadczenia rodzice? Co zrobić w takich sytuacjach – tego Ministerstwo nie wyjaśnia, poprzestając na straszeniu sankcjami dyscyplinarnymi.
Czy komornik może zabrać 500 zł na dziecko?
Nie oznacza to jednak, że komornicy zamierzają ignorować treść nowelizacji kpc. Osoby, przeciwko którym toczą się postępowania egzekucyjne, powinny odbierać świadczenia w gotówce. Ewentualnie, można złożyć wniosek do komornika o ograniczenie zajęcia rachunku co do konkretnie oznaczonych środków z programu 500 plus. Komornik może na podstawie art. 824 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania cywilnego częściowo umorzyć egzekucję.
Pozostaje mieć nadzieję, że rząd wsłucha się w głosy środowiska komorniczego i stworzy odpowiednie mechanizmy prawne, które w sposób jasny i czytelny uregulują kwestie ochrony niektórych świadczeń przed sądową egzekucją.
W przypadku pytań z zakresu programu rodzina 500 plus zachęcamy do skorzystania z odpłatnej pomocy naszego działu prawnego, dostępnego pod adresem kontakt@bezprawnik.pl
Fot. tytułowa: Czy komornik może zabrać 500 zł na dziecko by Pexels
