Wypowiedzenie to zwykła forma rozwiązania umowy o pracę. Może skorzystać z niej nie tylko pracodawca, ale także pracownik. Co więcej wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika jest prostsze niż w przypadku pracodawcy. Nie wiąże się z dodatkowymi obowiązkami informacyjnymi czy koniecznością przeprowadzenia konsultacji. Zwykle nie wymaga też uzasadnienia.
Jak powinno wyglądać wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika?
Rozwiązanie stosunku pracy nie wymaga zgody pracodawcy, a jedynie jednostronnego działania pracownika – złożenia wypowiedzenia. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego takie wypowiedzenie uznaje się skuteczne dopiero z chwilą, gdy pracodawca mógł się z nim zapoznać. Z tego powodu warto sporządzić wypowiedzenie w dwóch egzemplarzach i poprosić, by pracodawca potwierdził fakt jego otrzymania, składając podpis.
Ponadto w wypowiedzeniu powinny znaleźć się takie informacje jak:
- Data, miejscowość
- Dane pracodawcy
- Dane pracownika
- Sformułowanie „niniejszym wypowiadam umowę o pracę z dnia…”
- Podpis pracownika.
Jeśli natomiast pracownik wypowiada umowę bez wypowiedzenia, dodatkowo musi wskazać, co było przyczyną skorzystania z takiego trybu.
Złożenie wypowiedzenia nie zwalnia z obowiązków pracowniczych
Samo wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika nie uprawnia go jednak do zaprzestania wykonywania obowiązków zawodowych. Stosunek pracy przestanie go łączyć z pracodawcą dopiero po upływie okresu wypowiedzenia. Do tego czasu wciąż musi więc wykonywać polecenia pracodawcy, o ile nie zostanie przez niego zwolniony ze świadczenia pracy. Jeśli natomiast naruszy swoje obowiązki pracownicze (na przykład bez usprawiedliwienia przestanie przychodzić do pracy) możliwe będzie zwolnienie dyscyplinarne w okresie wypowiedzenia.
Długość okresu wypowiedzenia zależy natomiast od dwóch czynników: rodzaju umowy i okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. W przypadku umów zawartych na czas określony lub nieokreślony będzie to:
- 2 tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
- 1 miesiąc – gdy pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy
- 3 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
W przypadku umów zawartych na czas próbny okres wypowiedzenia wynosi natomiast odpowiednio:
- 3 dni robocze – jeżeli okres próbny przekraczał 2 tygodnie
- 1 tydzień – gdy okres próbny był dłuższy niż 2 tygodnie
- 2 tygodnie – jeżeli okres próbny wynosił 3 miesiące.
Co ważne, okres wypowiedzenia liczony w tygodniach, kończy się w sobotę, natomiast liczony w miesiącach – ostatniego dnia miesiąca. Oznacza to, że przykładowo przy złożeniu umowy 23 lipca 3-miesięczny okres wypowiedzenia będzie liczony do 31 października.
Rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia
Przepisy przewidują także możliwość rozwiązania umowy o pracę ze skutkiem natychmiastowym. Brak zachowania okresu wypowiedzenia dopuszczalny jest jednak tylko w konkretnych sytuacjach:
- gdy pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (a więc na przykład gdy pracodawca nie płaci na czas wynagrodzenia lub nie zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy)
- gdy pracownik otrzymał orzeczenie lekarskie stwierdzające, że dalsza praca na danym stanowisku zagraża jego życiu lub zdrowiu, a pracodawca nie przeniósł go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia wymaga jednak podania określonej przyczyny, a więc wyraźnego wskazania w umowie, na jakiej podstawie pracownik rozwiązuje umowę w trybie natychmiastowym.