Wielu pracowników jest jednocześnie osobami palącymi. Nie powinno to interesować pracodawcy, pod warunkiem, że palacze wykorzystują na palenie przysługującą im przerwę. Gorzej, jeśli pracownik wychodzi „na dymka” niemal co chwilę. To nie podoba się zwłaszcza pracownikom, którzy nie palą. Okazuje się wręcz, że Polacy popierają dodatkowe dni wolne dla niepalących – jako „rekompensatę” za to, że palacze mają więcej przerw w pracy. Z nowego badania wynika, że większość respondentów chętniej aplikowałoby do firmy prowadzącej taką politykę.
Dodatkowe dni wolne dla niepalących?
Warto w pierwszej kolejności mieć na uwadze, że kwestia przerwy na papierosa w pracy nie została w żaden sposób uregulowana prawnie. Teoretycznie palący pracownik może zapalić np. w ciągu 15-minutowej przerwy, która przysługuje wszystkim zatrudnionym (o ile ich dobowy wymiar czasu pracy to co najmniej 6 godzin). Jak łatwo się jednak domyślić, w praktyce palący wychodzą „na dymka” znacznie częściej. Niektórzy co 2-3-4 godziny, niektórzy – nawet co 30, 40 minut. To z kolei przeszkadza najczęściej nawet nie pracodawcy (którego bardziej interesuje to, czy pracownik wykonał swoje obowiązki), a niepalącym współpracownikom.
Nie powinny zatem dziwić wyniki badania „Praca w czasach zmian” przeprowadzonego we wrześniu 2022 r. przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie Pracuj.pl. Okazuje się, że niemal 60 proc. ankietowanych chętniej aplikowałoby na ofertę pracy, która gwarantuje dodatkowe dni wolne dla niepalących. Czy takie rozwiązanie jest jednak możliwe z punktu widzenia prawa? Wydaje się to wątpliwe. Po pierwsze, pracodawcy raczej nie chcieliby tworzyć w firmie kolejnych podziałów (a takie z pewnością pojawiłyby się bardzo szybko). Po drugie – pracodawca może wprawdzie przyznawać pracownikom dodatkowe dni wolne (niezależnie od wymiaru urlopu wypoczynkowego, jaki im przysługuje), ale musi zrobić to sprawiedliwie.
Pracownicy mogą zyskać dodatkowe wolne, ale…
W regulaminie pracy lub innym dokumencie ustalającym warunki zatrudnienia pracodawca może wpisać wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego. Niektórzy przedsiębiorcy już teraz decydują się na takie rozwiązanie, gwarantując np. 30 dni płatnego urlopu; zazwyczaj jednak przysługuje on wtedy wszystkim pracownikom. Czy pracodawca ma prawo przyznać dodatkowe dni wolne tylko wybranej grupie? Możliwe jest np. stopniowanie dodatkowych dni wolnych w zależności od stażu pracy w danej firmie; wtedy będzie to rodzaj „nagrody lojalnościowej”. Należy jednak pamiętać o art. 11(1) Kodeksu pracy:
Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu.
Oczywiście można zastanawiać się, czy palacze, wychodzący częściej na przerwę, jednakowo wypełniają takie same obowiązki, jednak dodatkowe dni wolne dla niepalących prawdopodobnie mogłyby zostać potraktowane jako przejaw dyskryminacji.
