Czy pracodawca może zmniejszyć wynagrodzenie? Niestety – zła informacja dla pracowników jest taka, że zgodnie z przepisami, ma do tego prawo. Dobra – pracownik teoretycznie nie musi się na to godzić. Problem polega jednak na tym, że tym samym może prawdopodobnie pożegnać się z pracą.
Czy pracodawca może zmniejszyć wynagrodzenie?
Zgodnie z przepisami prawa pracy – jest to możliwe dzięki wypowiedzeniu zmieniającemu. Polega ono na jednoczesnym wypowiedzeniu pracownikowi dotychczasowych warunków i zaproponowaniu nowych.
Teoretycznie wypowiedzenie zmieniające powinno być wręczane pracownikowi w momencie, gdy następuje istotna zmiana dotycząca warunków pracy – mowa np. o awansie, zmianie miejsca pracy, zmianie zakresu obowiązków itd. Faktem jest natomiast, że jeśli pracodawca chce zmniejszyć wynagrodzenie pracownika, wystarczy, że zmieni zakres obowiązków zatrudnionego na mniejszy lub przydzieli mu mniej wymagające zadania.
Wypowiedzenie zmieniające zawsze powinno mieć formę pisemną; w dokumencie musi też znaleźć się pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy w ciągu 21 dni. W sytuacji gdy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, pracodawca musi też podać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie i powiadomić o zamiarze wręczenia takiego wypowiedzenia zakładową organizację związkową (o ile taka istnieje).
Należy też oczywiście podkreślić, że nie wszystkim pracownikom można wręczyć wypowiedzenie zmieniające. Zgodnie z Kodeksem pracy zatrudniający nie może zdecydować się na ten ruch w przypadku pracowników, którym nie można też złożyć wypowiedzenia definitywnego. Mowa m.in. o kobietach w ciąży, osobach przebywających na zwolnieniu lekarskim czy na urlopie wypoczynkowym (chyba, że pracodawca planuje zwolnienia grupowe).
Oprócz tego pracodawca nie może wręczyć wypowiedzenia zmieniającego również pracownikom, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wprowadzenie nowych zasad wynagradzania obejmuje ogół pracowników zatrudnionych w firmie lub przynajmniej grupę, do której należy zatrudniony (czyli np. konkretny zespół). Ponadto pracodawca może wręczyć wypowiedzenie zmieniające pracownikowi objętemu ochroną emerytalną, o ile utraci on zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy (i będzie to potwierdzone stosownym orzeczeniem lekarskim).
Pracownik może nie podpisać wypowiedzenia zmieniającego, ale…
Oczywiście warto wspomnieć, że pracownik wcale nie musi zgodzić się na warunki wypowiedzenia zmieniającego – i może po prostu złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków (co ważne, jeśli tego nie zrobi, uznaje się, że zatrudniony akceptuje warunki wypowiedzenia zmieniającego). Pracownik powinien mieć jednak świadomość, że w takiej sytuacji umowa o pracę zostanie rozwiązana po upływie okresu wypowiedzenia.
