Wypowiedzenie umowy o pracę to jedna z form zakończenia stosunku pracy. O czym należy pamiętać, składając wypowiedzenie? Kiedy nie można tego zrobić? Wyjaśniamy.
Kodeks pracy przewiduje kilka sposobów zakończenia stosunku pracy. Jednym z nich jest rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, czyli – stosując terminologię z ustawy – „rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem”.
Wypowiedzenie umowy o pracę – kto i jak może je złożyć?
Zgodnie z artykułem 30 kodeksu pracy, wypowiedzenie umowy o pracę może złożyć każda ze stron, czyli zarówno pracodawca, jak i pracownik. Co do zasady powinno to nastąpić w formie pisemnej, z podpisem osoby je składającej. Podpis drugiej strony nie jest wymagany; nie jest, do skuteczności wypowiedzenia, żadna „zgoda” drugiej strony.
Jeśli składa wypowiedzenie pracodawca, powinien on pouczyć pracownika, że przysługuje mu prawo odwołania się do sądu pracy (w terminie 21 dni), który będzie badał prawidłowość dokonanego wypowiedzenia.
Wypowiedzenie umowy o pracę – okres wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia kończy się w sobotę (jeśli jest on liczony w tygodniach) lub ostatnim dniu miesiąca (jeżeli jest liczony w miesiącach). Długość okresu wypowiedzenia zależy od rodzaju umowy i stażu pracy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata (w przypadku wypowiedzenia z uwagi na upadłość pracodawcy termin ten może być skrócony do 1 miesiąca, ale pracownikowi należy się z tego tytułu odszkodowanie).
Pracodawca i pracownik mogą jednak, po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich, ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy.
Wypowiedzenie umowy o pracę – kiedy pracodawca nie może zwolnić pracownika?
Ustawodawca przewidział, że w pewnych okolicznościach pracownik nie może być zwolniony nawet z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Dotyczy to:
- pracowników w wieku przedemerytalnym (takich, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego),
- pracowników przebywających na urlopie bądź w czasie innej, usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- pracownic w ciąży lub w czasie urlopu macierzyńskiego – chyba, że wypowiedzenie następuje z uwagi na upadłość lub likwidację pracodawcy.
Jeśli pracodawca zamierza zwolnić pracownika objętego ochroną przez związki zawodowe, musi z nimi skonsultować zamiar wypowiedzenia. Organizacja związkowa może zgłosić swoje umotywowane zastrzeżenia, jednak nie są one wiążące dla pracodawcy.
Wypowiedzenie umowy o pracę – co po nim?
Pracodawca może w okresie wypowiedzenia zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Pracownikowi należy się za ten czas normalna pensja.
Jeśli jednak pracownik będzie świadczył pracę w okresie wypowiedzenia, przysługują mu dni wolne na poszukiwanie pracy. Wymiar takiego zwolnienia wynosi:
- 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia;
- 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia.
Naruszenie przepisów o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem może skutkować tym, że sąd pracy orzeknie (w zależności od okoliczności) o :
- bezskuteczności wypowiedzenia,
- przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach (jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu),
- odszkodowaniu.
