Niektórym pracownikom może przysługiwać dodatek za pracę w szkodliwych warunkach. Wynika to z tego, że na co dzień jest narażony na działanie szkodliwych czynników, które wiążą się bezpośrednio z wykonywanymi przez niego obowiązkami. W tym przypadku dodatek za pracę jest zatem czymś w rodzaju rekompensaty za narażenie zdrowia pracownika.
Dodatek za pracę w szkodliwych warunkach: komu przysługuje?
Po pierwsze – należy pamiętać, że dodatek za pracę w szkodliwych warunkach nie jest świadczeniem obligatoryjnym. Oznacza to, że pracodawca nie ma ustawowego obowiązku wypłacać go pracownikom; może to zrobić jedynie dobrowolnie. To, czy dodatek za pracę przysługuje w danym miejscu zatrudnienia za wykonywanie określonej pracy, powinny regulować przepisy zakładowe. Odpowiedni zapis może się też znaleźć w umowie o pracę.
To, jak należy rozumieć szkodliwe warunki pracy, reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Z przepisów wynika, jak pracodawca powinien chronić pracowników przed szkodliwymi czynnikami. Chodzi np. o odzież ochronną dla pracownika czy o odpowiednie przygotowanie pomieszczenia pracy. Przykładem może być paragraf 15 ust. 2:
W pomieszczeniach pracy, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (wysoka temperatura, hałas, drgania, promieniowanie, gazy, pyły, pary itp.) powinny być zastosowane rozwiązania techniczne uniemożliwiające przedostawanie się tych czynników do innych pomieszczeń pracy oraz do pomieszczeń higienicznosanitarnych.
Tym samym ustawodawca wymienił w przepisie kilka przykładowych czynników szkodliwych dla zdrowia. Są to jednak tylko przykłady, a katalog ma charakter otwarty. Pracą w szkodliwych warunkach będzie też np. praca gdzie pracownik ma do czynienia ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Przykładem może być praca w laboratorium.
Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych – jaka wysokość i jak często?
Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych może być świadczeniem nieregularnym, okresowym. Zazwyczaj wysokość dodatku jest ustalana kwotowo, rzadziej w formie procentu od najniższej stawki wynagrodzenia. Wszystko zależy jednak od tego, co ustali pracodawca (lub co wynegocjują pracownicy). Niestety zła wiadomość jest taka, że pracodawcy niechętnie decydują się na dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.
