Pracownik – co do zasady – ma obowiązek pracy w określonych godzinach. Tym samym nie może samowolnie opuścić stanowiska pracy. Są jednak sytuacje, gdy jest to możliwe. Kiedy można wyjść wcześniej z pracy bez konsekwencji?
Kiedy można wyjść wcześniej z pracy? Furtkę pozostawia Kodeks pracy
Pierwszą sytuacją, kiedy można wyjść wcześniej z pracy, jest tzw. wyjście prywatne, czyli zwolnienie od pracy w celu załatwienia spraw osobistych. Pracownik musi jednak w tym celu złożyć formalny wniosek, a pracodawca – zaakceptować go. Najlepiej, jeśli we wniosku znajdzie się odpowiednie uzasadnienie (np. nagła sytuacja rodzinna), chociaż nie jest to wymagane. Nie ma natomiast większego znaczenia forma wniosku – może zostać napisany odręcznie, na małej kartce. Ważne, żeby zawierał datę i podpis pracownika.
Pracownik może wnioskować o wyjście prywatne nawet w sytuacji, gdy nie ma żadnego uzasadnionego powodu. Musi jednak liczyć się z tym, że pracodawca odmówi zezwolenia na wyjście – zwłaszcza, jeśli np. jest dużo klientów itd.
Należy też pamiętać, że wyjście prywatne co do zasady trzeba odpracować. Czas przeznaczony na to wyjście w trakcie pracy nie jest odejmowany z puli urlopowej, ale pracownik musi uzgodnić z pracodawcą, w jaki sposób go odpracuje. Innym rozwiązaniem może być po prostu proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia za dany miesiąc. Pracownik, który jednak zdecyduje się na odpracowanie musi też pamiętać, że nie stanowi ono pracy w nadgodzinach.
Zwolnienie w celu opieki nad dzieckiem
Kiedy jeszcze można wyjść wcześniej z pracy? Innym sposobem na wcześniejsze wolne może być zwolnienie w celu opieki nad dzieckiem. Zgodnie z art. 188 par. 1 Kodeksu pracy,
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na fakt, że zwolnienie przysługuje nie tylko w wymiarze dobowym, ale także – godzinowym. Pracownik nie musi wykorzystywać całej dostępnej puli za jednym razem. Dodatkowo może równie dobrze jednorazowo wykorzystać np. dwie czy trzy godziny – i tym samym wcześniej wyjść z pracy. Pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie czasu wolnego na opiekę, jednak – co do zasady – pracodawca nie powinien takiego wniosku odrzucać, niezależnie czy pracownik przedstawi szersze uzasadnienie, czy też nie. Oprócz tego warto pamiętać, że pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas takiego zwolnienia.
Zasadniczo w obu przypadkach pracownik może zatem wyjść wcześniej z pracy – jednak konieczne jest złożenie wniosku i uzyskanie formalnej zgody pracodawcy. Jeśli chodzi o wyjście prywatne będzie to znacznie trudniejsze (zwłaszcza, jeśli obsada jest niewielka, a pozostało sporo zadań do wykonania lub klientów do obsłużenia), jednak pracownik powinien wiedzieć, że ma możliwość wnioskować o wcześniejsze wyjście z firmy.
