Sieci handlowe proponują zmianę kodeksu pracy i zapewnienie pracującym w handlu dwóch wolnych niedziel w miesiącu. Jest to ich odpowiedź na obywatelski projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele.
Projekt ustawy, który wpłynął we wrześniu 2016 roku do Sejmu, zakłada całkowity zakaz handlu w niedziele. NSZZ Solidarność zebrał pod nim ponad pół miliona podpisów obywateli. Od tego czasu propozycji w sprawie zakazu handlu w niedziele pojawiło się bardzo dużo. Na początku, o czym pisaliśmy na Bezprawniku, sugerowano nawet dwa lata więzienia za handel w niedziele. Padły pomysły dotyczące ograniczenia zakazu jedynie do konkretnych niedziel w miesiącu. Pojawiły się również sugestie, żeby w tym dniu skrócić godziny pracy sklepów do godziny 13.
Żadne z tych rozwiązań nie odpowiada jednak w pełni ani sieciom handlowym, ani „Solidarności”. Rozwiązanie, które proponują teraz Polska Rada Centrów Handlowych, Forum Polskiego Handlu, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji, Polska Izba Handlu, Konfederacja Lewiatan oraz Krajowa Rada Gastronomii i Cateringu ma być kompromisem.
Dwie wolne niedziele spełnieniem założeń obywatelskiego projektu ustawy
Prawie 90% pracowników w handlu zatrudnionych jest na podstawie umowy o prace, stąd najlepszym sposobem zadbania o ich interes wydaje się zmiana kodeksu pracy. Miałoby to umożliwić uwzględnienie potrzeb zarówno pracowników, pracodawców, jak i konsumentów.
Waldemar Nowakowski, Prezes Zarządu Polskiej Izby Handlu tłumaczy:
„W opinii całej polskiej branży handlowej, jest to jedyne rozwiązanie zabezpieczające wszystkie strony – zarówno pracowników, konsumentów, jak i przedsiębiorców. Odpowiednia nowelizacja Kodeksu Pracy spełnia więc założenia obywatelskiego projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele”.
Zmianie musiałby ulec art. 15112 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Jego aktualne brzmienie:
„Pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Nie dotyczy to pracownika zatrudnionego w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 144”.
Zapewnia pracownikowi jedynie jedną wolną niedzielę w miesiącu. Propozycja sieci handlowych zakłada, że pracownicy mieliby w każdym miesiącu do wyboru dwie niedziele wolne od pracy. Pozostałe byłyby pracujące.
Zmiana Kodeksu pracy najlepszym dotychczas proponowanym rozwiązaniem
We wspólnym oświadczeniu polskiej branży handlowej zawarto istotne argumenty przemawiające za takim, a nie innym rozwiązaniem. Pomysł ograniczenia pracy do godziny 13 zdaniem Roberta Krzaka, Przewodniczącego Zarządu Forum Polskiego Handlu nie zabezpiecza pracowników. Poza tym niedopasowanie godzin otwarcia placówek handlowych do preferencji klientów musiałoby przyczynić się do zwiększenia kosztów prowadzenia działalności handlowej, przy jednoczesnym zmniejszeniu obrotów. To niechybnie, o czym wspominaliśmy w marcu, prowadziłoby do utraty stabilności zatrudnienia.
Inny pomysł – zupełny zakaz handlu w co drugą niedzielę, jest również, zdaniem branży handlowej, rozwiązaniem nietrafionym. Renata Juszkiewicz, Prezes Zarządu Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji mówi:
„Takie rozwiązanie zdezorganizuje pracę placówek handlowych oraz dostaw biorąc pod uwagę warzywa, owoce oraz produkty świeże z krótkimi terminami przydatności do spożycia. Podwyższy koszty działalności sklepów i może doprowadzić do zwiększania skali marnowania żywności”.
Stanowisko sieci handlowych zostało przekazane minister Elżbiecie Rafalskiej, ale również premier Beacie Szydło, wicepremierowi Mateuszowi Morawieckiemu i Kancelarii Prezydenta.
